‘100 dagen in je hoofd’-kijkers diep onder de indruk van psychiatrische wereld: “Dit kan iedereen overkomen”

Psychiatrische kliniek De Grote Beek in Eindhoven is een plek waar mensen met ernstige psychiatrische problemen terecht kunnen. Sommigen volgen er therapie, anderen verblijven er tijdelijk of hun hele leven.

Psychiatrische stoornissen

Documentairemakers en presentatoren Tim den Besten en Nicolaas Veul gaan er aan het werk als stagiaires. “De psychisch zieke is altijd die rare ander, maar zo simpel is het niet", zegt Nicolaas Veul aan het begin van de aflevering. Nicolaas en Tim hopen in hun periode in de instelling in het hoofd te kunnen kijken van de cliënten om meer begrip te krijgen voor psychiatrische stoornissen. Daarnaast hopen ze ook hun eigen psyche eens goed te kunnen ontrafelen.

Eerste reactie

“Niet zoenen op het zebrapad”, zingt een bewoonster van De Grote Beek als Nicolaas en Tim het landgoed betreden. Direct worden ze met hun vooroordelen geconfronteerd. “Mijn eerste reactie is lachen”, geeft Tim toe. “Dat is toch erg?”, vindt Nicolaas.

De komende weken valt te bezien of die vooroordelen plaatsmaken voor meer begrip. Tim zal stage lopen op een afdeling waar mensen met een geestelijke stoornis ook kampen met autisme of borderline. Nicolaas zal stage lopen op de gesloten afdeling waar cliënten wonen.

Onzichtbare mannen

Eenmaal op hun afdeling raken de presentatoren direct in gesprek met cliënten. Zo spreekt Nicolaas met Benno, die al 27 jaar in de instelling woont omdat hij ‘drie onzichtbare mannen’ ziet. “Je hoort dus stemmen?", vraagt hij Benno. “Ze praten in mijn hoofd, hardop via mijn mond", antwoordt Benno. “Ze zeggen: ‘Gozer, ga alsjeblieft dood.”

Eerste gesprek

Ook Tim gaat meteen in gesprek met de mensen op zijn afdeling. Aan het ontbijt spreekt hij Gina aan. “Hoe lang woon je hier? Hoe was je situatie voordat je hier kwam?", vraagt hij haar meteen. Gina vertelt hem hoe ze twee kinderen probeerde op te voeden, maar te vaak terugviel in haar drankmisbruik. “Drink je dan een hele fles leeg?", vraag Tim in een poging haar te begrijpen.

Na een kort gesprek wordt hij apart genomen door zijn stagebegeleidster. “Het heeft een grote impact voor haar om iemand te zien die ze niet kent en daar haar hele verhaal aan te vertellen", legt zij uit. “Dat is belangrijk om je te beseffen.” Tim realiseert zich dat hij een beetje hard ging. “Het voelt heel raar dat ik nu een soort vragenvuur op haar af heb gevuurd terwijl ze gewoon lekker een boterhammetje zat te eten", zegt hij beschaamd. Zijn begeleidster legt hem uit dat dat oké is, maar dat hij mag proberen het verhaal meer van de ander te laten komen.

Leermomenten

Dat is slechts een van de vele leermomenten die Nicolaas en Tim meemaken in de instelling. Zo komen zij er al snel achter dat de mensen in De Grote Beek niet zo gek veel anders zijn dan zij, in tegenstelling tot wat de maatschappij ze soms doet geloven. “Misschien kom je ze bij de Albert Heijn ook wel tegen. In mijn ogen zijn het gewoon mensen zoals jij en ik”, vertelt een medewerker over de cliënten. “Ze hebben ook gewoon een leven en dit is maar een klein onderdeel daarvan. Hiervoor en misschien hierna ziet het er heel anders uit”, legt ze uit.

Volgens de medewerkers is de scheidslijn tussen aangenomen en opgenomen worden dan ook erg klein. “Er kunnen zich altijd situaties voordoen die je leven veranderen waardoor het kan zijn dat je hier verblijft in plaats van hier werkt", vertelt de medewerkster. “Dat maakt het voor mij makkelijk om op een respectvolle manier met deze mensen om te gaan. Het kan zomaar zijn dat ik daar over 30 jaar in een bed lig.”

Reacties

De kijkers zijn onder de indruk van de eerste aflevering van de docu-serie. Ze vinden het mooi om te zien hoe er begrip wordt gecreëerd voor psychiatrische stoornissen. Ook Nicolaas en Tim krijgen complimenten. “Een unieke combi, Nicolaas en Tim. Groeiend in jullie kwetsbaarheid", klinkt het onder andere op Twitter.

Bron: VPRO/NPO, Twitter