4 vrouwen kwamen naar Nederland voor liefde, werk of studie: wat vinden ze er eigenlijk van?

“‘Wandelen’ betekent in Nederland wel iets anders dan in Gaza”

De Palestijnse Kowther Elburai (34) is getrouwd met Nidal. Ze vertrok naar Nederland om te studeren en kon haar man en kinderen Abdelrahman (9) en dochter Sham (6) anderhalf jaar niet zien. In oktober vorig jaar zijn ze herenigd. Het gezin woont in Breda.

“Gaza is onveilig, vooral voor Palestijnen zoals wij. Toen ik via de universiteit het aanbod kreeg om in Nederland te gaan studeren, wist ik dat dit misschien onze enige kans was op een betere toekomst voor onze kinderen, toen vier en zeven jaar. Ik besloot te gaan, alleen. Ik vond het soms al moeilijk als mijn schoonmoeder een dagje op de kinderen paste, nu had ik geen idee hoelang het zou

duren voor ik ze weer zou zien.

De eerste maanden in Nederland bracht ik door in een asielzoekerscentrum, waar ik moest afwachten of ik mocht blijven en mijn gezin kon laten overkomen. Dat wachten viel me zwaar. Ik mocht nog niet werken of studeren, terwijl ik daar juist zo gelukkig van word. Om de tijd te doden, mocht ik met een paar andere statushouders af en toe meehelpen op een biologische boerderij. Dat vond ik leuk om te doen en de boeren waren erg vriendelijk, zoals eigenlijk alle Nederlanders die ik tot nu toe heb ontmoet. Verder vulde ik mijn dagen met videobellen met mijn man en kinderen.”

Nieuwsgierige buren

“Mijn situatie werd beter toen ik na een jaar een huisje kreeg toegewezen in het centrum van Breda en taalles mocht gaan volgen. Via het project Buddy to Buddy leerde ik Bregje kennen, een Nederlandse die mij wegwijs maakte in dit nieuwe land. Bregje helpt me met praktische zaken, maar inmiddels is ze meer mijn vriendin dan mijn buddy en gaan we regelmatig samen shoppen, koffiedrinken of eten. Laatst heb ik voor het eerst asperges geproefd. Ook houden we allebei van wandelen, al bleek dat ‘wandelen’ in Nederland iets anders betekent dan in Gaza. Ik dacht dat we een blokje om gingen, uiteindelijk liepen we tweeënhalf uur door het bos. Het was ook nog eens ramadan, dus ik had niets gegeten. Daar hebben we achteraf hard om gelachen.

Ik raak steeds meer gewend aan de Nederlandse cultuur. Wel vond ik het merkwaardig dat je soms een maand moet wachten voordat iemand eenafspraak met je kan maken, en dat je een afspraak opschrijft in een agenda. Verder was ik verbaasd dat mijn nieuwe buren zo nieuwsgierig waren dat ze door het raam mijn woning in stonden te kijken. Fietsen vind ik zo leuk dat ik zelfs honderd meter in het centrum van de stad al fietsend afleg. En ja, een agenda heb ik nu ook.”

Ontroerend weerzien

“Hoewel ik me steeds meer thuis voelde in Nederland, was ik natuurlijk pas écht gelukkig toen ik mijn man en kinderen na anderhalf jaar weer in mijn armen kon sluiten. Toen ik mijn zoon en dochter door de schuifdeuren van de aankomsthal in Schiphol zag komen, rende ik huilend naar ze toe. ‘Máma!’, riepen ze uitgelaten. Ik kuste mijn man en wilde mijn kleintjes nooit meer loslaten. Zij mij ook niet. Er is een filmpje van ons weerzien. Als ik dat terugkijk, raak ik weer ontroerd. Abdelrahman en Sham beginnen al aardig hun weg te vinden in hun nieuwe land. Ze maakten snel vriendjes en vriendinnetjes en leren iedere dag nieuwe woorden. Dat je in Nederland ook sportles krijgt op school vinden ze fantastisch. Voor mijn man is Nederland nog wennen. Hij is net als ik hoogopgeleid en spreekt perfect Engels, maar we moeten hier helemaal opnieuw beginnen. Hij wil graag werken, maar dat mag pas als je het basisniveau van de Nederlandse taal hebt. Daar zijn we allebei hard voor aan het leren.”

Lekkerste gerecht uit de Nederlandse keuken: “Bitterballen.”

Dit mis ik het meest aan mijn thuisland: “De zonsondergang boven zee die ik elke dag bekeek vanaf het balkon van mijn huis.”

Hier moest ik aan wennen: “Fietsen als het heet, winderig of koud is. En dat ik in het weekend mijn familie niet kan bezoeken.”

Dit vind ik het leukst aan de Nederlanders: “Dat ze weten hoe ze hun tijd moeten indelen: ze hebben tijd voor werk, vakanties, vrienden, vrijwilligerswerk en sporten.”

Leukste Nederlandse woord of gezegde: “Vrijheid, omdat dat woord zo veel voor me betekent.”

“Opeens zat ik helemaal alleen in een land waar ik niemand kende”

Julie Taylor (47) verhuisde twee jaar geleden vanuit het Schotse Edinburgh naar Nederland omdat haar man Richard hier aan het werk ging. Ze woont in Leiden.

“Mijn man werkt bij een grote verzekeringsmaatschappij en kreeg een baan aangeboden in Nederland. Hij pendelde al een aantal jaar tussen Edinburgh en Holland. Toen mijn contract bij een bank afliep, vielen voor ons de puzzel-stukjes op hun plaats. Waarom niet? Toen we hier een paar keer waren, genoten we van het prachtige vlakke landschap en de mooie grachten. Edinburgh is maar een uur vliegen, dat maakte de beslissing makkelijker. Bovendien voelde het niet alsof we onze familie in de steek lieten, want die woonden ook in Schotland al op vier uur afstand omdat wij van origine uit Engeland komen en naar Schotland verhuisden. We videobellen veel en proberen elkaar zo vaak mogelijk te zien. Onze katten moesten we wel achterlaten omdat die niet welkom waren in ons nieuwe huurhuis.

De eerste maanden hier in Nederland voelde ik me behoorlijk eenzaam. Terwijl mijn man helemaal enthousiast was over zijn nieuwe plek en voor zijn werk veel moest reizen, zat ik opeens helemaal alleen in een vreemd land waar ik niemand kende. Niks te doen, want werk had ik niet. Soms dacht ik: hoe kom ik die dagen door? Ik vond het vervelend voor Richard, hij was juist zo blij. Maar hij begreep het wel. Waar hij kon, introduceerde hij me bij collega’s en nam me mee naar etentjes van zijn werk waardoor ik onder de mensen kwam.”

Zeg eens ‘schelvis’

“Ik vond dat ik er zelf ook echt iets van moest maken en schreef me in bij een yogaschool om mensen te leren kennen. Steeds vaker ging ik op pad en toen ik Nederlandse les kreeg, durfde ik ook de taal vaker te spreken. Tot grote hilariteit van de mensen op de markt bij de viskar trouwens, toen ze mij het woord ‘schelvis’ hoorden uitspreken. Ook online ben ik actief, Facebook speelt een grote rol in mijn leven. Daar ontmoette ik Louisa, een Australische die ook sinds kort in Leiden woonde. Het klikte zo goed dat we een kop koffie gingen drinken. Ze vroeg of ik haar als zzp’er wilde helpen bij een klus, maar toen we merkten hoe goed we samenwerkten, besloten we een paar maanden later samen een bedrijf te beginnen. We bieden bedrijven online ondersteuning op het gebied van administratie, projecten, procesmanagement en rapportage.

Als ik terugkijk op onze verhuizing naar Nederland overheerst een positief gevoel. Natuurlijk zijn er ook dingen die niet zo leuk zijn. Om een voorbeeld te noemen: ik vind de Hollandse directheid aan de ene kant verfrissend, maar soms gaat die ook iets te ver. Zo wordt me bijvoorbeeld vaak op de man af gevraagd: ‘Waarom heb je geen kinderen?’ Dat deed zelfs de nagelstyliste vanochtend nog. Zoiets zou een Brit veel te impertinent vinden om te vragen, en dat vind ik eigenlijk ook.”

Gek op kaas

“Aan andere typisch Nederlandse dingen ben ik enorm verknocht geraakt, zoals de kaas, het brood, wandelen en fietsen. Afgelopen zomer maakten we een tour door Noord-Holland, ik wist niet dat Nederland zo mooi was! Dorpen als Edam en Broek in Waterland verrasten me enorm. Mijn man en ik zeiden altijd dat we als pensionado’s in Frankrijk wilden gaan wonen, maar inmiddels denk ik dat we tegen die tijd gewoon nog lekker hier zijn.”

Lekkerste gerecht uit de Nederlandse keuken: “Brood en kaas, in alle soorten.”

Dit mis ik het meest aan mijn thuisland: “Mijn familie, borrelen met mijn vrienden en naar de karaokebar.”

Hier moest ik aan wennen: “De weg oversteken zonder te worden aangereden door fietsers.”

Dit vind ik het leukst aan Nederland of aan de Nederlanders: “Hun droge gevoel voor humor, hun ‘buitenleven’ en de mooie bloemen die je hier voor zo weinig kunt kopen.”

Leukste Nederlandse woord of gezegde: “Gezellig, omdat we dat woord in het Engels niet kennen.”

“Mijn dochter zorgde ervoor dat ik niet direct het vliegtuig terug nam”

Carolina Fonseca (41) is Portugese en woont sinds drie jaar in Amsterdam met haar dochter Joanna (20).

“Vijf jaar geleden was ik voor het eerst in Amsterdam. Voor het internationale bedrijf waarvoor ik werk, verving ik een half jaar lang een collega die met zwangerschapsverlof ging. Ik ging alleen, mijn dochter Joanna bleef bij familie – ik ben een alleenstaande moeder. Ze kwam tussendoor een paar keer naar Nederland of ik vloog zelf terug.Daarna werd ik voor mijn werk naar Londen gestuurd. Engeland had me altijd al geweldig geleken, dus verhuisde ik samen met mijn dochter. We kwamen van een koude kermis thuis, het was er zo onrustig door de Brexiten allerlei terroristische aanslagen. Ik voelde me totaal niet veilig. Mijn dochter heeft veel interesse in cultuur en geschiedenis en voelde zich niet thuis tussen leeftijdsgenoten die vooral bezig waren met jongens, make-up en uitgaan. Toen mijn baas me vroeg of ik terug wilde naar Nederland aarzelden we niet. Natuurlijk is het voor een Portugese wel een dingetje dat de dagen hier soms zo grijs zijn. Daarentegen vind ik het werkklimaat hier prettiger. De Nederlanders zijn heel direct, daardoor werken ze efficiënt.”

Schuldgevoel

“Toch kon ik deze keer moeilijker aarden. Ik zat niet lekker in mijn vel en dreigde burn-out te raken, mijn moeder in Portugal had gezondheidsproblemen en mijn zusje met het syndroom van Down had extra zorg nodig. Ik voelde me schuldig omdat ik er niet voor hen kon zijn. Ook vond ik het moeilijk dat ik mijn dochter had meegenomen naar Nederland. Zat die puber opeens hier! Toch was juist Jo degene die ervoor zorgde dat ik niet het vliegtuig terug pakte.Ze vond haar draai hier beter dan destijds in Londen en wilde graag blijven. Ze zei heel wijs: ‘Het is maar een fase, mam. Je bent nu gewoon even moe en je moet aan jezelf denken. Teruggaan is niet de oplossing voor je probleem. Er zullen altijd dingen zijn die in Portugal leuker zijn en andersom. Het gaat erom dat je je hier thuisvoelt.’ Langzaam maar zeker begon ik me inderdaad steeds meer thuis te voelen. Ik kon genieten van mijn wandeltochtjes over de Amsterdamse grachten, van kibbeling halen op het strand en het vlakke, groene landschap.”

Man in mijn leven

“Mijn dochter haalde online haar Portugese middelbareschooldiploma enis nu bezig met een internationale studie CreativeBusiness.Hoewel ze nog dagelijks appt met haar vriendinnen in Portugal is er ook een groepje Hollandse meiden met wie ze veel contact heeft. Als ik naar haar kijk, ben ik ongelooflijk trots op hoe ze hier haar weg weet te vinden, in een vreemd land met alleen haar moeder. Ja, we zijn nog steeds met z’n tweetjes. De afgelopen jaren was ik zo met mezelf bezig dat ik niet openstond voor een man in mijn leven. Inmiddels heb ik me ingeschreven op een datingsite, dus wie weet komt er een interessante Nederlander voorbij.Ik vind dat Nederlandse mannen respectvol met vrouwen omgaan. Ook daarom ben ik stiekem wel blij dat mijn dochter hier opgroeit.”

Lekkerste gerecht uit de Nederlandse keuken: “Stamppot met rookworst, bitterballen,broodje kroket en kaas.”

Dit mis ik het meest aan mijn thuisland: “De blauwe lucht.”

Hier moest ik aan wennen: “De Nederlandse directheid.”

Dit vind ik het leukst aan Nederland of aan de Nederlanders: “Diezelfde directheid, toen ik eraan gewend was. En hoe groen en kleurrijk het Nederlandse landschap is.”

Leukste Nederlandse woord of gezegde: “Gezellig. Het staat voor het land en de cultuur.”

“Nederlanders genieten meer van het leven dan Polen”

Justyna Rogula (31) kwam hier zes jaar geleden uit Polen. Ze begon als rozenplukker en werkte zich op tot hoofd personeelszaken. Ze is verloofd met de Nederlandse Siep en woont in Bergschenhoek.

“Bij ons thuis was naar het buitenland gaan niks bijzonders. Mijn vader, moeder en zus woonden allemaal al eens een tijdje in een ander land om daar te werken. Ook dan hielden we nauw contact, dus niks belemmerde me om weg te gaan. Toen ik na mijn studie logistiek in Polen moeilijk mijn draai kon vinden, leek Nederland een goede optie. Zo kon ik ervaring opdoen, want bij sollicitaties in Polen merkte ik dat het me daaraan ontbrak. Bovendien kon ik er wat geld verdienen – de salarissen in Polen zijn veel lager dan in Nederland.

Nederland kende ik al een beetje, ik was hier ooit een paar maanden om bollen te pellen. In het Noord-Hollandse dorp waar ik toen woonde, kwamen de inwoners erg vriendelijk op me over. Het viel me op dat iedereen op straat een vrolijkere indruk maakt dan in Polen. Hier lijken mensen gelukkiger, ze genieten van het leven, zijn lekker buiten aan het fietsen of pakken een terrasje. Polen klagen veel, dat is een cultuurdingetje denk ik.”

Werken, eten, slapen

“Ik solliciteerde bij een bedrijf dat rozen kweekt en werd na een online sollicitatiegesprek aangenomen. In eerste instantie ging ik in de kas aan de slag. Ik hielp bij de controle van de rozen en het plukken. Het was een prima baan, maar weinig uitdagend. Ook mijn privéleven stond op een laag pitje. Het eerste jaar dat ik in Nederland werkte, ging in een roes aan me voorbij. Ik werkte, at, keek een film en ging slapen. Ik denk dat veel buitenlanders hun dagen op die manier vullen als ze nog niet de weg weten in een nieuw land. Ondertussen voelde ik me vrij eenzaam, want de enige mensen die ik ontmoette, waren mijn collega’s in de kas. Na een jaar vroeg mijn zus: ‘Ben je happy daar?’ Ik antwoordde naar waarheid dat ik mezelf nog niet echt de ruimte had gegeven om daarover na

te denken.

Toen mijn baas vroeg wat mijn ambities waren en vertelde dat er een vacature was op de afdeling personeelszaken, besloot ik te solliciteren. In het bedrijf werken veel Poolse medewerkers en door mijn achtergrond en kennis van de Poolse taal en cultuur kreeg ik de baan. Het was een fantastische promotie. Ik ging meer verdienen en kreeg een auto van de zaak. Ik voelde me trots dat dit was gelukt en kreeg daardoor meer zelfvertrouwen. De auto zorgde er ook voor dat mijn actieradius groter werd. Daardoor ontmoette ik meer mensen. Ik ging zelfs afspraakjes maken via internetdating. De eerste paar keer was er geen match, ik vond Nederlandse mannen niet zo galant. Al begreep ik later dat galant zijn niet past bij de Nederlandse cultuur waarin gelijkwaardigheid binnen een relatie centraal staat.”

Poolse bruiloft

“Bij Siep voelde het anders. Misschien omdat hij tijdens een van onze eerste dates spontaan zijn jas om me heen sloeg toen ik het koud had. Later vertelde hij dat hij op Google had opgezocht hoe je een Poolse vrouw behandelt. Toen las hij dat we ons een beetje als een prinsesje opstellen ten opzichte van een man. We laten bijvoorbeeld graag onze boodschappentas door hem dragen, al zit er maar één brood in. Daar maken we nog steeds grappen over. Net zoals over het moment dat hij me ten huwelijk wilde vragen op de Eiffeltoren en mij tegen een vriendin hoorde zeggen dat ik dat zo cliché vond. Hij stelde toen snel zijn plan bij en vroeg me onderweg naar de catacomben. Niet zo romantisch natuurlijk, maar Siep grapt: ‘Dat is juist een goede plek, omdat we tot de dood bij elkaar blijven.’

Door corona is trouwen er nog niet van gekomen, maar we hopen dat het dit jaar gaat gebeuren. In Polen, dan kunnen onze Nederlandse vrienden ook kennismaken met mijn thuisland. Siep ziet het helemaal zitten omdat Poolse bruiloften soms wel drie dagen duren en er allemaal heerlijk eten en drinken is.”

Lekkerste gerecht uit de Nederlandse keuken: “Stamppot.”

Dit mis ik het meest aan mijn thuisland: “Mijn familie en vrienden.”

Hier moest ik aan wennen: “Het Nederlandse weer: wind en regen.”

Dit vind ik het leukst aan Nederland of aan de Nederlanders: “De schattige kleine steden met grachten en de mooie oude huizen.”

Leukste Nederlandse woord of gezegde: “Tjongejonge.”

Tekst: Merel Brons. Fotografie: Petronellanitta.