Dít is wat we eigenlijk écht 'vieren' met Halloween

Om te beginnen: de naam 'Halloween' is afgeleid van Hallow-e'en, oftewel: All Hallows Eve. Dat is letterlijk vertaald: Allerheiligenavond. Ofwel, de avond voor Allerheiligen. Dat is elk jaar op 1 november en dan vieren we al 'het nieuwe'.

Halloween in Amerika, Canada... en Nederland

Halloween is nu vooral groot in Amerika: daar zie je vandaag op iedere hoek van de straat pompoenen staan en gaat men zelfs verkleed naar het werk. Maar ook in Ierland, het Verenigd Koninkrijk en Canada wordt Halloween uitbundig gevierd. Langzaamaan waait deze trend ook over naar Nederland. Steeds meer kinderen en volwassen gaan op 31 oktober als heksen en andere griezels op pad.

Waarom vandaag Halloween?

Waarom op 31 oktober? Dat komt doordat het feest traditioneel gezien alleen in Ierland werd gevierd. En volgens de Keltische kalender begon het nieuwe jaar niet op 1 januari, maar op 1 november. Daarom is 31 oktober eigenlijk een soort 'oudejaarsavond'. De oogst was dan binnen en dus was er tijd (en geld) voor een dagje vrij. En bovendien waren er genoeg groenten om het huis mee te versieren (waaronder de pompoen, ja). Op de avond van Halloween nemen we afscheid van het verleden en zien we de toekomst tegemoet. In de 19e eeuw immigreerden veel Ieren en Schotten naar de Verenigde Staten en zij namen het enthousiasme voor het feest met zich mee. Inmiddels is het een van de meest uitgebreid gevierde feestdagen in de Verenigde Staten.

Trick or treat

In de meeste landen is het voornamelijk een kinderfeest: zij gaan allemaal verkleed als 'enge' wezens. Vervolgens gaan ze langs de deuren om snoep te halen. Ze roepen dan, in Amerika zeker; 'trick or treat'. Dit betekent iets als: 'Geef me een snoepje, want anders...'. Dit lijkt een beetje op wat wij in Nederland kennen als het Sint-Maartenfeest, dat altijd op 11 november is, waarbij kinderen met lampionnetjes langs de deuren gaan en om wat lekkers vragen.

Eng

Maar waarom gaan we dan allemaal zo griezelig verkleed, als bloederige bruiden en spookachtige skeletten? De Ieren waren ervan overtuigd dat juist op deze ene nacht de sluier tussen het hier en nu en het hiernamaals heel dun was en dat daardoor de doden 'makkelijk' terug konden keren op de aarde. Natuurlijk zaten daar ook slechte geesten bij. Tja, dat is natuurlijk voer voor enge kostuums.

Pompoen

En waar die uitgeholde pompoen met het gezichtje dan vandaan komt, hét wereldwijde 'logo' voor Halloween? De groente staat inmiddels overal bekend als de zogeheten jack-o-lantarn, en vertegenwoordigt de geest van de (verzonnen?) hoefsmid Jack. Hem was de toegang tot zowel de hemel als de hel ontzegd en dus spookte hij rond.

Serveertip: een pompoen als soepkom - hoe briljant is dat?

Bron: Mens en Samenleving.