Internationale vrouwendag: deze 6 vrouwen uit onze geschiedenis verdienen een podium

Hoeveel vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis kun jij opnoemen? Waarschijnlijk niet zo veel. Ze zijn er wel, maar we horen of lezen zelden over ze. Ter ere van Internationale Vrouwendag op 8 maart brengt Libelle daar verandering in: deze 6 vrouwen wil je kennen.

1. Corry Tendeloo (1897 - 1956)

‘Een strijdbare politieke vrouw in een feministisch dal’, werd Corry Tendeloo genoemd. Ze werd in 1945 lid van de Tweede Kamer en zette zich daar tot haar dood onvermoeibaar in voor de gelijkheid tussen man en vrouw.

Een van haar belangrijkste wapenfeiten was de motie-Tendeloo, waarin ze streed voor de afschaffing van ontslag van vrouwen uit overheidsdienst zodra ze gehuwd waren. Dat lukte.

Tendeloo was actief in de periode tussen de eerste feministische golf (tot 1940) en de tweede (vanaf 1968) en juist dát maakt haar wat ons betreft belangrijk. Ze hield de vrouwenbeweging gaande en bereikte belangrijke mijlpalen als de afschaffing van de handelingsonbekwaamheid van gehuwde vrouwen, waardoor getrouwde vrouwen konden werken, bankrekeningen konden openen en zelfstandig op reis konden.

2. Ellin Robles (1951 - 2011)

Als 28-jarige besloot de gedreven Ellin Robles vanuit Suriname naar Nederland te verhuizen. De armoede dreef Ellin haar geboorteland uit en ze hoopte zich in Nederland beter in te kunnen zetten voor de maatschappij.

In de grofweg dertig jaar dat ze in Nederland woonde, zette Ellen zich onvermoeibaar in voor minderheden. En dat is nou precies waarom we haar zo belangrijk vinden om te herinneren. Ze vocht niet alleen voor vrouwenrechten, maar ook voor de rechten en veiligheid van homoseksuelen, verslaafden, daklozen en mensen met een migratie-achtergrond. Ellin zette in 1985 het Gemeentelijk Allochtonen Overleg op in Amsterdam. Bij deze vergaderingen ging zij in gesprek met mensen met een migratie-achtergrond om te ontdekken wat zij nodig hadden in de stad en zij probeerde de politiek hierop aan te spreken.

Ook zette Ellin zich in voor stichting Flamboyant, een documentatiecentrum met informatie voor en over zwarte vrouwen, bedoeld om kennis en ervaringen over migratievrouwen uit te wisselen. Zo droeg Ellin eraan bij dat de stem van zwarte vrouwen in Nederland gehoord werd.

3. Marga Klompé (1912 - 1986)

In een samenleving telt ieder mens: dat was het credo van Marga Klompé. En bij deze moedige vrouw bleef dat niet alleen bij woorden. Ze werkte zichzelf de politiek in en werd Nederlands eerste vrouwelijke minister. Vanuit die positie riep zij de Algemene Bijstandswet in leven. Daarmee waren armen niet meer afhankelijk van giften en liefdadigheid, maar konden zij in moeilijke tijden hulp van de overheid verwachten.

Dankzij Klompé zijn vandaag de dag ruim 350.000 mensen geholpen met een bijstandsuitkering en kunnen zij ondanks hun privésituatie eten en drinken. Daarmee is Klompé een vrouw die veel hulde verdient.

4. Wilhelmina Drucker (1847 - 1925)

Komt deze naam je bekend voor? Wilhelmina Drucker is een van de eerste Nederlandse feministes. Toch weten maar weinig mensen wat ze precies voor vrouwen heeft betekend (we verklappen alvast: véél) en dat is waarom ze een plek in dit rijtje verdient.

Ze stuwde de eerste feministische golf in Nederland (1880-1920) voort en zette in deze periode de Vrije Vrouwen Vereeniging op. Vanuit deze organisatie zette ze zich in voor stemrecht van vrouwen, dat in 1919 werd ingevoerd, mede dankzij Druckers vijfentwintigjarige strijd. Ook streed ze met haar vereniging en haar eigen blad Evolutie tegen het ontslag van getrouwde ambtenaressen, tegen de dubbele seksuele moraal en tegen de rechteloze positie van onwettige kinderen. Ook zijzelf was een onwettig kind en kreeg bij haar vaders overlijden niets van de miljoenenerfenis.

Drucker streed daarmee voor sociale, seksuele, maatschappelijke én economische belangen van vrouwen en het is dan ook niet voor niets dat de befaamde feministische beweging Dolle Mina in 1969 naar háár werd vernoemd.

5. Wim Hora Adema (1914-1998)

“’T wordt tijd dat de krant een mevrouw wordt”, zei Adema in de jaren 70. Wim Hora Adema was journalist en wilde dat óók vrouwen serieus werden genomen in de media. Het zal je dan ook niet verbazen dat Libelle haar graag uitlicht. Hora Adema was vanaf 1948 werkzaam in de journalistiek. Zo schreef ze jarenlang de vrouwenpagina voor Het Parool, in samenwerking met veel andere feministen.

Toch wilde ze meer. Ze besloot dan ook een vrouwenkrant op te zetten: Opzij. Hierin schreef ze over vrouwen, hun levens en hun onafhankelijkheid en deed dat met zo veel passie dat ze tot haar tweeëntachtigste de pen in de hand hield.

6. Klara (ook wel Clara) Mimi Meijers (1885 - 1964)

Als iemand vrouwen heeft geholpen een kans te krijgen op de financiële markt, dan is het wel Klara Mimi Meijers. Toen ze als twintiger bij een bank werkte, viel haar op hoezeer vrouwen werden gediscrimineerd. Zij merkte dat banken liever geen leningen verstrekten aan vrouwen die een eigen zaak wilden oprichten en als een vrouw die bij de bank werkte hulp nodig had bij haar financiële zaken, zag Meijers dat de mannelijke bankmedewerkers niet zo behulpzaam waren. Dat moest anders, vond ze.

Geïnspireerd door de vrouwenbank in Berlijn zette zij in 1928 de eerste Nederlandse vrouwenbank op, genaamd Het Bijkantoor voor Vrouwelijke Cliënten van Robaver. Meijers werd directeur en nam drie vrouwen in dienst. Weduwen, ongehuwde vrouwen, jonge studerende vrouwen of vrouwenorganisaties konden bij Meijers’ bank aankloppen voor een lening, investering of financieel advies totdat dit na de tweede feministische golf in 1971 – hallelujah! – niet meer nodig was, omdat vrouwen ook bij andere banken serieus werden genomen.

Bron: Huygens Instituut.