Is een snel ontwikkeld vaccin tegen het coronavirus wel veilig?
Wereldwijd zijn onderzoekers druk bezig met het ontwikkelen van een vaccin tegen het coronavirus. Ze zijn na een aantal maanden al ver in het proces, terwijl dit normaal gesproken jaren duurt. Hoe kan het nu ineens zo snel gaan en is het vaccin straks dan wel veilig?
Een goed werkend vaccin kan een eind maken aan deze pandemie. Momenteel zijn er wereldwijd 176 kandidaat-vaccins, waarvan er in 33 gevallen al op mensen wordt getest. Hiervan zijn er vijf in een vergevorderd stadium. Het lijkt dus de goede kant op te gaan, maar gaat die snelheid niet ten koste van de werking en veiligheid?
Werking vaccin
Het werkt als volgt: bij een vaccin krijg je hele kleine virusdeeltjes in je lichaam. Deze zijn te klein om je daadwerkelijk ziek te maken, maar zorgen er wel voor dat je immuunsysteem de ziekteverwekker voor een volgende keer onthoudt. Hierdoor weet je lichaam welke antistoffen het er op af moeten sturen en word je dus niet ziek als je besmet raakt. Normaal gesproken duurt het ontwikkelen van een goed werkend en veilig vaccin 10 tot 15 jaar. Nu gebeurt het in enkele maanden.
Ontwikkeling vaccin
De reguliere volgorde bij de ontwikkeling van een vaccin ziet er als volgt uit:
- Ontwikkelen kandidaat-vaccin.
- Preklinisch onderzoek: onderzoek naar de werkzaamheid in een laboratorium, meestal gevolgd door dierproeven.
- Klinisch onderzoek: evalueren van veiligheid (bijwerkingen), de afweerreactie en tolerantie onder een kleine groep mensen. Daarna wordt hetzelfde onderzoek gedaan onder een grotere groep mensen. De werkzaamheid, veiligheid, bijwerkingen en de immuunrespons worden dan nader onderzocht. Uiteindelijk wordt er een onderzoek gehouden onder honderden tot duizenden vrijwilligers om te kijken in hoeverre het vaccin onder natuurlijke ziekteomstandigheden bescherming biedt.
- Wanneer alles veilig is, moet het vaccin nog wettelijk worden goedgekeurd. Als onafhankelijke autoriteit reguleert het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen de kwaliteit, werking en veiligheid van medicijnen en vaccins.
- Als het wordt goedgekeurd volgt de levering, productie en verzending.
Strenge toelating
De ontwikkeling gaat nu erg snel. Zo'n 9 maanden geleden hadden we nog niet eens van het coronavirus gehoord. Maar een vaccin is hard nodig, want alleen dat kan een einde maken aan deze pandemie. Alle zeilen worden dan ook bijgezet om het vaccin sneller te ontwikkelen. Maar dat betekent niet dat er binnenkort zomaar een vaccin op de markt komt. Het proces blijft altijd hetzelfde, ongeacht de snelheid.
Dus wordt een vaccin goedgekeurd, betekent dat niet dat er essentiële stappen zijn overgeslagen. De eisen voor de toelating van een vaccin op de markt zijn heel streng. Ernstige bijwerkingen worden niet geaccepteerd. Elk cijfertje en elke letter van de studie wordt gecontroleerd. Pas als alles klopt, wordt het vaccin goedgekeurd.
In de tussentijd moeten we onszelf en anderen dus beschermingen tegen het virus. Zo maak je zelf in 3 stappen een coronaproof gezichtsscherm:
Hoera, Libelle is genomineerd voor Website van het Jaar 2020. Help jij ons naar de overwinning? Stemmen kan hier.
