Moeten pesters worden vervolgd na zelfmoord van hun slachtoffer?

Door de dood van een 14-jarige scholiere in Flevoland is de discussie opnieuw opgelaaid. Pesten is wettelijk gezien nog steeds niet strafbaar, maar het Openbaar Ministerie (OM) lijkt nu tóch een manier te hebben gevonden om de pesters aan te pakken. Vorige week werden namelijk voor het eerst 2 jongens veroordeeld – niet voor het pesten dat mogelijk leidde tot haar zelfmoord, maar wél voor smaad en laster.

Afscheidsbrief voor de pesters

De pesters van Tim Ribberink konden moeilijk vervolgd worden, omdat Tim in de brief aan zijn ouders geen namen noemde. Anders was dat bij de 15-jarige Fleur Bloemen, die voor de ogen van haar klasgenoten voor de trein sprong. Haar afscheidsbrief was gericht aan haar pesters. Ook had ze de gebeurtenissen uitgebreid in haar dagboek beschreven.

De afscheidsbrief van Tim Ribberink.

Geen strafbaar feit

Toch werd ook na de dood van Fleur niemand vervolgd. “Er is geen strafbaar feit gepleegd”, vertelde Manon Hoiting, woordvoerder van Justitie, aan het AD. “Bij zelfdoding is Justitie geen partij. Zo’n briefje of schriftje is voor ons geen aanleiding stappen te ondernemen. Het zou anders zijn als er aangifte zou worden gedaan, maar dat ligt niet voor de hand.”

Eigen keuze

Want pesten heeft uiteindelijk vooral met gevoel te maken. Wanneer word je echt gepest en wanneer heeft het slachtoffer het gevoel dat hij of zij gepest wordt? Daarnaast is het volgens strafpleiter Richard van der Weide onmogelijk om een pester de schuld te geven van een zelfdoding. In het EO-programma Dit is de dag legt hij uit dat iemand die zelfmoord pleegt zélf die keuze maakt. Ook wanneer wordt benadrukt dat de keuze voortkwam uit het gedrag van de pesters blijft de zelfmoord altijd de keuze van het slachtoffer zelf.

LEES OOK: ANNEKE'S DOCHTER PLEEGDE ZELFMOORD. "HAAR AFSCHEIDSBRIEF WAS GERICHT AAN DE PESTERS"

Vervolgd

Maar wellicht is de veroordeling van de jongens uit Flevoland het begin van iets groters. Want hoewel zij officieel niet vervolgd zijn voor de zelfmoord van de 14-jarige scholiere zijn ze nu dus wél bestraft voor smaad en laster. Het bewijs hiervoor werd gevonden in de manier waarop ze over het meisje spraken. Het OM kan niet aantonen dat dit tot de zelfmoord heeft geleid, maar kan het ook niet uitsluiten. Ze willen niet bekend maken of de jongens schoolgenoten waren.

Een maatschappelijk probleem

De veroordeling is een goed signaal, vindt strafrechtadvocaat Van der Weide. Al zou hij liever zien dat pesten écht strafbaar wordt. “Het is een maatschappelijk probleem. Onder minderjarigen, maar ook onder volwassen. Maar men kan in de sfeer van het strafrecht niets."

Cultuur

Pestdeskundige Bamber Delver gelooft juist niet in het strafrechtelijk vervolgen van pesters. Hij merkt dat kinderen en jongeren zich niet laten afschrikken door het feit dat iets al dan niet strafbaar is. Delver in Dit is de dag: "Geen kind heeft daar een boodschap aan, geen kind gaat minder pesten. Dat is het doel. Het zit veel dieper in onze cultuur, in de schoolcultuur. Daar moeten we onze aandacht op richten."

Bron: EO, Omroep Flevoland. Beeld: iStock