Provinciale Statenverkiezingen: dáárom is het belangrijk om 15 maart te stemmen
Weer zo’n enorm bord op de rotonde met: de verkiezingen komen eraan! De Provinciale Statenverkiezingen deze keer. Waarom is het zo belangrijk om te gaan stemmen? En waar stem je precies voor? Politiek verslaggevers Natalie Righton en Wouke van Scherrenburg leggen het uit, op een simpele manier.
“Eigenlijk moet je het zo zien, je gaat vier jaar naar Mars en geeft je portemonnee aan een vreemde. Vier jaar kun je geen contact erover hebben. Bij wie zou je jouw portemonnee achterlaten? Welke persoon is het stabielst, wie vertrouw je het meest? Op die persoon kun je stemmen", vertelt Natalie Righton, politiek verslaggever bij de Volkskrant.
De opkomst voor de Provinciale Statenverkiezingen is vaak vrij laag. In 2019 was de opkomst ongeveer 56%, tegenover een ruime 80% bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021. Natalie vertelt: “Veel mensen nemen deze verkiezingen minder serieus, omdat ze twee jaar geleden al zijn gaan stemmen. Ook is er weinig vertrouwen in de overheid en zijn de gezichten van veel lijsttrekkers onbekend.”
De Provinciale Statenverkiezingen
Waar stem je ook alweer precies voor bij de Provinciale Statenverkiezingen? Het klinkt ingewikkeld, maar eigenlijk is het vrij simpel. Om de twee jaar zijn er verkiezingen; de ene keer voor de Tweede Kamer en de andere keer voor het provinciaal bestuur. Twee jaar geleden brachten we een stem uit voor de 150 leden van de Tweede Kamer. Deze keer stemmen we voor het bestuur van de provincie én indirect voor de leden van de Eerste Kamer.
Omdat bij veel grote beslissingen meerdere steden of dorpen betrokken zijn, wordt dat provinciaal geregeld. “Denk bijvoorbeeld aan het aanleggen van wegen en het bouwen van nieuwe gebouwen”, aldus Natalie. Dit gaat verder dan één gemeente of dorp en zijn best belangrijke beslissingen. Eens in de vier jaar stemmen we om te bepalen, wie de beslissingen mogen maken in onze eigen provincie. We kiezen dan ook indirect wie er in de Eerste Kamer komen te zitten. Daar worden wetsvoorstellen goedgekeurd of verworpen en wordt de regering gecontroleerd. Een belangrijke rol dus.
Waterschapsverkiezingen
Naast de provinciale verkiezingen kun je op 15 maart stemmen voor de waterschapsverkiezingen. Journalist en politiek verslaggever Wouke van Scherrenburg legt uit: “Nederland kampt met droogte. Het is belangrijk om bijvoorbeeld na te denken over wateropslag voor droge zomers en de overstromingen in Limburg. Dit soort kwesties zijn de taak van de waterschappen. Nederland staat op de laatste plaats in de Europese ranglijst van waterkwaliteit. Dit is de verantwoordelijkheid van de minister van Infrastructuur en Waterstaat en komt dus eveneens op het bordje van de waterschappen. Daarom is het ook hiervoor belangrijk om je stem uit te brengen.”
Naar de stembus op 15 maart
De kandidaten die op 15 maart worden gekozen, nemen dus beslissingen over onderwerpen, die bij jou in de buurt spelen. Dat kunnen grote thema’s zijn. “Bijvoorbeeld waar kan niet worden gebouwd vanwege stikstof? En waar moeten boeren minderen?”, aldus Wouke. Ook kies je met jouw stem de mensen, die de regering controleren. Een wetsvoorstel dat door de Tweede Kamer komt, kan in de Eerste Kamer nog worden afgewezen. Deze verkiezingen geven je de kans om te stemmen op de mensen die jij dat toevertrouwt.
Belangrijke onderwerpen
Stikstof, migratie en de economie, dat zijn volgens Natalie belangrijke onderwerpen van deze verkiezingen. Ook het bouwen van woningen en klimaatmaatregelen spelen een grote rol, volgens Wouke. Dit zijn algemene landelijke vraagstukken, in jouw provincie kunnen ook andere onderwerpen belangrijk zijn. Benieuwd welke dat zijn? Bekijk dan het kieskompas van jouw provincie. Ook zijn op de website van elke partij in jouw provincie de standpunten te lezen.
Stemmen op een vrouw
Vind je het belangrijk dat er meer vrouwen worden verkozen? Dan is het ook tijdens deze verkiezingen slim om op een vrouw te stemmen, die lager op de lijst staat. Vrouwen die hoog in de lijst staan, krijgen automatisch veel stemmen en komen daardoor toch al in de politiek. Schat in hoeveel zetels jouw partij ongeveer gaat krijgen. Zijn dit er bijvoorbeeld 5? Stem dan op een vrouw vanaf plek 5. Volgens Wouke is het vooral belangrijk dat je op iemand stemt, die het volgens jou goed heeft gedaan.
Stemmen!
Nu je wat beter weet hoe de vork in de steel zit, is het ook duidelijker waarom het belangrijk is om 15 maart naar de stembus te gaan. “Stemmen hoeft maar vijf minuten te duren. Je kunt even het stembureau binnenwaaien tijdens de dagelijkse boodschap of het wegbrengen van de kinderen", aldus Natalie.
Alle stembureaus zijn op 15 maart geopend van 07.30 tot 21.00 uur. Zoek van tevoren uit, waar je kunt stemmen via deze link. Vergeet niet om de twee toegestuurde stempassen en een geldig identiteitsbewijs mee te nemen.