Waarom er steeds minder medicijnen zijn

De achtjarige zoon van Yuòn Ni Lie (42) heeft epilepsie, maar zijn medicijnen zijn niet altijd op voorraad. Het heeft dramatische gevolgen. Zijn aanvallen worden erger en als bijwerking moet hij ook nog eens overgeven. De aanvallen zijn een fysieke en mentale klap. Aan Libelle vertelde Yuòn Ni haar verhaal.

Tekort aan medicijnen

Afgelopen jaar was ruim 1500 keer een medicijn niet te krijgen. Een droevig record. Zeker als je bedenkt dat het gemiddeld drie maanden duurt voor een medicijn weer leverbaar is.

Hoe het komt dat steeds meer medicijnen niet op voorraad zijn? Een medicijn bestaat uit twee onderdelen: een werkzame stof en hulpstoffen. In Europese medicijnen komt 80% van die hulpstoffen uit India of China. Hier zijn de lonen lager dan in het westen en zijn er minder strenge milieuregels, wat het economisch aantrekkelijker maakt om medicijnen hiervandaan te halen.

Moordende concurrentie

De concurrentie tussen de fabrieken is groot. Veel fabrieken houden het hoofd niet boven water, waardoor we afhankelijk worden van een paar grote spelers. Gaat daar iets mis, dan merken we het meteen. Eén probleem in de productie of het vervoer zorgt dus voor lege schappen in onze apotheken. Nederland staat bijna bovenaan het Europese lijstje van landen dat kampt met medicijntekorten. Alleen in Tsjechië ging het vaker mis. Waarom wij de pineut zijn? Het heeft, helaas, alles te maken met geld.

Voorkeursbeleid

Hoe duurder de zorg, hoe duurder de zorgverzekering. Klinkt logisch. In Nederland bestaat er daarom een zogenaamd ‘voorkeursbeleid’. Dit houdt in dat de zorgverzekering kiest welke medicijnen ze wel en niet betalen. Alleen de allergoedkoopste merken krijgen een vergoeding. De paar fabrieken die nog over zijn, willen hun medicijnen niet aan Nederland verkopen als we bereid zijn er weinig voor te betalen.

Voorbeeld: Clonazepam is een medicijn tegen stress. In Nederland betalen we er gemiddeld 4 cent per stuk voor. In Duitsland, met een heel ander zorgsysteem, betalen ze 33 cent per stuk. Een verschil van acht keer zoveel. In Nederland leidt het tot grote tekorten.

Bijwerkingen

In 72% van de gevallen lukt het nog om hetzelfde medicijn van een ander merk te regelen, vaak met andere hulpstoffen en dus het risico op bijwerkingen. In 6% van de gevallen worden vervangende medicijnen uit het buitenland gehaald. De gezondheidsinspectie moet hiervoor nadrukkelijk toestemming geven. Zomaar veranderen van merk kan gevaarlijke gevolgen hebben, bijvoorbeeld voor mensen met epilepsie, hartritmestoornissen of schildklierziektes. Het kan bijvoorbeeld leiden tot veranderingen in eetlust of haaruitval.

Oplossing

De echte oplossing? Een grote voorraad. De vraag blijft alleen wie daarvoor betaalt. In het verleden leidde het al tot felle politieke discussies. Nu krijgen medicijnhandelaren krijgen een jaar de tijd om een voorraad van anderhalve maand aan te leggen. Het is nog maar de vraag of dit écht een oplossing is. Op korte termijn lijkt er in ieder geval geen verbetering in zicht, en dat heeft drastische impact op vele levens.

Stel, je bent ergens en er gebeurt iets met iemand. Het is dan belangrijk om te weten voor welke medicijnen deze persoon allergisch is. Het belang van een medische ID is groot. In onderstaande video zie je hoe je deze instelt op je telefoon.

Bron: NOS