Zó voorkom je dat je wordt opgelicht bij het scannen van een QR-code
Opvallend veel mensen zijn de laatste tijd het slachtoffer geworden van QR-codefraude: een nieuwe vorm van oplichting, waarbij criminelen proberen je bankrekening te plunderen door je een QR-code te laten scannen. Slachtoffers zijn vaak duizenden euro’s kwijt. Maar hoe werkt deze oplichtingstruc precies? En wat kun je er aan doen?
Wat is een QR-code?
De term QR-code staat voor ‘Quick Response-code’: dit is een soort barcode die je met je smartphone kan scannen. Deze codes kunnen linken naar een website. Je scant de code, waarna de aan de code gekoppelde link direct wordt geopend. Handig, want je bespaart jezelf zo zoek- en typewerk én je belandt direct op de gewenste website.
Wat kun je ermee doen?
Musea maken bijvoorbeeld gebruik van QR-codes om meer informatie te geven over een kunstwerk, maar je ziet ze ook op concertkaartjes als entreebewijs. Daarnaast worden QR-codes ook vaak gebruikt om online betalingen te doen. Winkels kunnen bij een betaling met iDEAL een QR-code weergeven, die met veel bankapps gescand kan worden. Gebruikers worden naar de betaalpagina van hun bank geleid om zo het te betalen bedrag te voldoen. Helaas zit hier ook het gevaar: dergelijke links kunnen namelijk ook worden gebruikt om elkaar betaalverzoeken te doen, die dan meteen kunnen worden afgerekend. Een methode waar veel oplichters gebruik van maken om zo een bankrekening over te nemen.
Oplichting op straat
Maar oplichters gebruiken de QR-methode niet alleen om mensen online op te lichten. Zo worden ook veel mensen op straat aangesproken met de vraag of ze via een QR-code geld kunnen overmaken voor de parkeerautomaat, omdat de oplichter zelf alleen cash bij zich heeft. Slachtoffers kregen vervolgens 5 euro in contanten en scanden de code om geld over te maken. Hierbij werden ze echter naar een nepsite geleid, zodat de oplichter de bankgegevens kon stelen.
Oplichting via WhatsApp
Ook op Marktplaats komt QR-codefraude steeds vaker voor. Hierbij doet de oplichter zich voor als een geïnteresseerde koper, waarna hij vraagt of hij het rekeningnummer van de verkoper mag controleren door een betaalverzoek van 0,01 euro te sturen. Soms gebeurt dit met een link, maar het zijn ook steeds vaker QR-codes. Helaas leidt de QR-code niet echt naar de bankomgeving van de verkoper, maar naar een nagemaakte versie daarvan. Zodra je de 1 eurocent overmaakt, geef je de oplichter toegang tot je bankgegevens waarna hij bedragen naar zichzelf kan overmaken.
Hoe kun je het voorkomen?
Om deze nieuwe manier van fraude te voorkomen, is het vooral belangrijk dat je erg oplettend blijft. Wees voorzichtig met betaalverzoeken via linkjes of QR-codes van mensen die je niet kent. Vertrouw je het niet? Dan kun je de QR-code beter niet scannen en zelf een overschrijving doen via de app van je eigen bank.
Nog wat tips…
- Kijk heel goed naar de URL/hyperlink als iemand je een betaalverzoek stuurt. Controleer deze goed en vergelijk de link met de echte URL van de betaaldienst.
- Je hoeft je betrouwbaarheid als verkoper niet te bewijzen. Ga dus geen QR-code scannen om een ontvangen betaling te bevestigen of om te bewijzen dat het rekeningnummer klopt.
- Verstrek geen andere gegevens aan de verkoper dan noodzakelijk. Ook geen ID-bewijs. Een koper heeft dit namelijk helemaal niet nodig om een transactie door te laten gaan.
- Twijfel je ergens aan, of heb je het gevoel dat iets niet in de haak is? Bel je bank en doe navraag naar de situatie.
- Neem in geval van fraude gelijk contact op met je bank, en doe aangifte bij de politie.
De beste berichten van Libelle in je mailbox ontvangen? Meld je nu aan voor de nieuwsbrief!
