Agnes: “Ik doe zoveel aan zelfreflectie dat ik overal over twijfel”

Jezelf accepteren is voor iedereen een proces. Agnes slaat daar soms een beetje in door. Daarom mag ze qua persoonlijke ontwikkeling een stapje terug doen. Of toch niet?

Het grote nadeel – voor mij tenminste – van aan mezelf werken is toch wel de constante reflectie. Is dit voor mij de beste beslissing? Maakt dít me gelukkig? Of zoals Marie Kondo zegt: “Does this spark joy?” Dodelijk vermoeiend, want dat houdt in dat werkelijk iedere beslissing – van het avondeten en een nieuwe bank tot het ontmoeten van mensen en op stap gaan – onder de loep wordt genomen.

Wat doet dit met mij? Hoe voel ik me na die vette hap? Hoe ga ik me presenteren? Wat straal ik uit vandaag? Vinden mensen me dan wel leuk? Ik ‘doe’ niet meer gewoon. Nee, ik ‘denk’. Ik reflecteer en overanalyseer meer dan ooit, in de hoop dat het me op een dag gelukkiger maakt.

Afgelopen weekend keek ik Queen Charlotte, een spin-off van de serie Bridgerton. “Stomme kleuterserie”, appte vriend D., maar ik vreet het gretig. Zonder spoilers: Lady Agatha Danbury legde op enig moment uit dat ze haar hele leven al de lucht van een ander inademt. In andere woorden: ze wist niet wat ze zelf wilde. En wie ze zelf was. Een feest der herkenning, voor mij.

Ook ik had al van jongs af aan het gevoel dat ik aan een bepaald beeld moest voldoen. Eerst van dat keurige katholieke meisje, in een kanten jurkje met twee vlechtjes. Als puber voelde ik de druk om precies zo te zijn als mijn vriendinnetjes op school. Ik drukte mijn bruine Braziliaanse kant weg, om vooral en met klem zo wit en Hollands mogelijk over te komen. Als ik moe ben, komt mijn Betuwse accent nog steeds naar boven, maar verder praat en doe ik zo Nederlands mogelijk. Dat is beter. Zo dacht iedereen om me heen, en ik dus ook. Dan zal het wel goed zijn. Dan word ik wel geaccepteerd, ‘ondanks’ mijn bruine uiterlijk en krullende haar.

Groot was dan ook de pijn en verbazing dat dit uiteindelijk niet goed genoeg bleek. Ik werd gepest vanwege mijn looks, als enige bruine meisje in de klas. Gejankt heb ik – met zachte G – toen mijn kroeshaar op het schoolplein werd afgeknipt door een debiel met hakenkruizen op zijn pennenetui. Omdat ik geen staartje meer kon maken, maar ook omdat ik voor het aanzien van de hele school werd afgewezen. Wat ik ook deed, het was niet goed genoeg. Oh, kon ik maar teruggaan in de tijd. Kon ik mijn veertienjarige zelf maar vertellen dat precies dít het moment was om op zoek te gaan naar wie ik echt was.

Dat ik moest leren luisteren naar mijn gevoel. En daarop moest leren vertrouwen. Nee, toen ik in het ziekenhuis bijkwam na een zelfmoordpoging, besloot ik om het nog harder te proberen. Want ik moest en ik zou geaccepteerd worden. Dat is zo mooi aan deze huidige tijd. Anno nu zijn er meer voorbeelden van mensen die ook niet helemaal voldoen aan de norm. Mensen die eruitzien als ik. Pijn voelen zoals ik. En die ook aan zichzelf werken.

“Bedenk bij alles wat je doet, wát je op dat moment voelt”, zag ik twee jaar geleden tijdens mijn depressie op de Instagram van een of andere coach. Ik had heel gretig geknikt en stortte me op zelfreflectie.

Het heeft me veel gebracht: de boerderij waar we in wonen bijvoorbeeld. Een betere relatie met zoon T. Hondje Nacho en het nieuwe hondje, dat komend weekend komt. Maar, uiteraard, sla ik erin door. En ik heb met al die zelfreflectie ook eeuwige twijfel in huis gehaald: ik sta nu rustig minstens een half uur voor de kast, te bepalen wat ik aandoe. Genieten van lekkere snacks kan ook niet meer, door een knagend schuldgevoel. Dát is wat een simpel koekje nu met me doet. Troep weggooien kan ik ook niet. Does it spark joy? Ik weet het verdorie niet. Wat ik wel weet is dat ik voor mijn eigen bestwil even moet stoppen met alle zelfreflectie. Of het beter moet doseren.

Want hoe fijn is het om echt op mijn gevoel te vertrouwen? Ongeacht of mensen mij en mijn keuzes accepteren. Om niet overal bij na te denken en het kapot te analyseren, maar het – wat dan ook – gewoon te doen. Thát will spark joy! Ik weet het zeker. Denk ik…