Pleun: “Voor mama voelt het dan alsof ik over haar waak”

Rituelen zorgen voor steun, ook nu de moeder van Pleun in het hospice verblijft.

Een van mijn favoriete jeugdherinneringen is die aan mama en de oude kaas. Het was en is haar absolute verslaving. Soms werd ik om twee uur ’s nachts wakker van gestommel en iemand die de trap afliep. Met een slaperig hoofd ging ik dan kijken wat ze aan het doen was. Daar stond ze, in de keuken, stukjes oude kaas te eten, want daar had ze opeens zó’n zin in. Als kind vond ik het altijd maar raar, maar toen ik ging puberen en zelf ook nachtelijke vreetbuien kreeg, begon ik het te begrijpen.

Sinds mama’s uitgezaaide borstkanker niet meer kan worden behandeld en ze in een hospice woont, zijn we veel samen. Ik ga vier tot vijf dagen per week even langs, en blijf elke week een nachtje logeren. De logeerkamer van het hospice is volgens mama een schattige inloopkast. Hij zit naast haar kamer, dus we laten de deuren altijd op een kiertje staan. Net alsof we nog eventjes samen thuis zijn.

Dat is fijn, want me thuis voelen vond ik, zeker in het begin, best lastig. Er werken vijftig vrijwilligers in het hospice, wat betekent dat ik zelfs nu soms nog nieuwe gezichten zie. Ze zijn allerliefst, vragen of je wat wilt drinken en weten meestal zelfs al je naam als je binnenkomt. Maar toch. Het is niet thuis. Ik moest erg wennen aan het idee dat er constant mensen om ons heen waren die dingen vroegen. Hoewel ik daar nu soms nog steeds moeite mee kan hebben, heb ik er inmiddels wel mijn weg in gevonden. Bovendien weet ik nu – net als thuis – waar alles staat, en kan ik dus makkelijk zelf koffie maken of een boterham smeren.

Nu we onze draai hier wel hebben gevonden, hebben we het vaak gewoon gezellig. We kletsen veel, maar doen ook ons eigen ding. Soms werk ik vanuit mama’s kamer voor de krant, dan zit ik vanaf zeven uur ’s ochtends aan haar eettafeltje terwijl zij langzaam wakker wordt. Gedurende de ochtend komt ze dan bij me zitten om haar eigen stukjes te tikken, terwijl we een heerlijke fruitschaal krijgen van een van de vrijwilligers. Het maakt de verschrikkelijk verdrietige omstandigheden niet beter, maar wel een beetje dragelijker.

Toen het een paar dagen minder goed ging, sliep mama veel, terwijl ik tv keek, een boekje las of gamede. Voor haar voelt het dan alsof ik over haar waak.

Af en toe storten we helemaal in, een van ons of allebei. Dan kunnen we eventjes niet stoppen met huilen omdat het allemaal zo ongelooflijk k.. met peren is. Hieruit is een ritueel ontstaan. Elke keer als we moeten huilen, zegt mama daarna: “Stukje oude kaas?” Ze heeft een kleine ijskast naast haar bed, waar altijd een zakje of bakje kaas in staat. En zo voelt ook dat weer even net als thuis.