10 jaar Willem-Alexander: de bloopers, schandalen en verdrietige momenten

Natuurlijk, alles wat ze doen ligt onder een vergrootglas. Ook zonder de kritische blik van het volk maken de Oranjes veel mee. Tien jaar bloopers, schandalen en verdrietige momenten.

Verdriet

Willem-Alexander moet verder zonder Friso

Het ski-ongeluk van prins Friso in 2012 verandert alles voor de Oranjes. Op 12 augustus 2013, nog geen vier maanden na de troonsbestijging van zijn broer, overlijdt Friso in Paleis Huis ten Bosch. Pas tijdens het interview dat hij geeft ter ere van zijn vijftigste verjaardag zal Willem-Alexander er iets over zeggen: “Je weet pas wat je mist als het er niet meer is”, zei onze koning geëmotioneerd. Verder zegt hij erover: “Als je je hele leven een publiek figuur bent, dan leeft het Nederlandse volk echt met je mee. Bij hoogte- en dieptepunten. Het geeft ontzettend veel steun. Daar zijn we heel erg dankbaar voor.”

Het verlies van Jorge en Inés

In één jaar tijd verliest ze haar vader en haar jongere zusje. In augustus 2017 overlijdt de al jaren kwakkelende Jorge Zorreguieta (89). In juni 2018 maakt Máxima’s zusje Inés (33) een einde aan haar leven. De jonge zangeres lijdt al ­jaren aan depressies. Zichtbaar aangedaan spreekt Máxima in 2021 over haar zusje in het interview voor haar vijftigste verjaardag. “Het geeft vrede dat ze nu in vrede is. Zij vond het de enige way out. Ze had zo veel talenten, maar ze zag ze zelf niet.”

Tranen op tranen

Op 17 juli 2014 wordt vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur getroffen door een raket. Het vliegtuig stort neer in Oost-Oekraïne. Daarbij komen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders. Koningin Máxima krijgt het meermalen te kwaad als het onderwerp ter sprake komt. Bij aankomst van de vlucht met de stoffelijke resten van de ­slachtoffers in juli 2014 zien we haar openlijk huilen en wordt ze getroost door de koning. Ook bij de opening van het monument in 2017 is ze ­emotioneel. En als ze vier ­maanden na de ramp, in november 2014 tijdens een staatsbezoek aan Zuid-Korea wordt gevraagd naar de ramp, schiet ze ook vol. Willem-Alexander verwoordt hun gevoelens dan het mooist: “Je kunt alleen maar reageren vanuit je hart.”

Beetje dom

Een reisje in coronatijd

In barre tijden van code oranje tóch in het regeringsvliegtuig stappen voor een weekje Griekse zon. Ze hadden kunnen weten dat dit niet handig was. Al helemaal omdat ze een paar maanden daarvoor al in opspraak waren geraakt als ze zonder mondkapje poseren met een lokale restauranthouder. Toch vertrekken ze in oktober 2020 naar hun villa in Porto Cheli. De storm van kritiek maakt zo veel los dat de familie vroegtijdig terugkeert en het paar in een video ­excuses maakt. Een beetje halfslachtig, want ze móchten gaan, vinden ze. Zelfs in haar ­verjaardagsinterview komt Máxima erop terug: “Het mocht. Het was alleen niet solidair.”

Hij wilde het zo graag…

In de afgelopen tien jaar krijgt Willem-Alexander de reputatie van Koning Vakantie. De Oranjes maken heel wat kilo­meters in regeringsvliegtuig de PH-GOV en vliegen semi-privé voor gezinsreisjes. Dat de koning in de zomer 2020 ook nog een boot van zo’n 2 miljoen euro aanschaft, maakt de beeldvorming er niet beter op. Als er naar wordt gevraagd, zegt Máxima: “Het was iets dat mijn man heel graag wilde hebben en ik gun het hem.”

Prinsjesdag-protesten

Dat de populariteit van de Oranjes in het slop zit, is ook te merken op Prinsjesdag 2022. De feestelijke tocht in de Glazen Koets wordt overstemd door het vele boegeroep langs de route. Dat is niet alleen vanwege de misstappen tijdens de pandemie, ook de ­boerencrisis speelt een rol. Zo veel weerstand en protesten hoorden we niet ­eerder op Prinsjesdag. En dat terwijl prinses Amalia haar ­debuut maakt op deze ­historische derde dinsdag in september.

Dieptepunt

Door alle uitglijders is het vertrouwen in het koningspaar lager dan ooit. Uit een peiling van Ipsos in opdracht van de NOS blijkt in 2022 dat nog maar 47 procent van de bevolking vertrouwen heeft in Willem-Alexander. Als hij in 2013 koning wordt, ligt dat percentage nog op 77 procent en begin 2020 is het nog 76 procent. Ook vinden steeds minder mensen dat de monarchie moet blijven bestaan. Dat is best gevaarlijk voor ons koningshuis, dus ons koningspaar zal hard moeten werken om dat vertrouwen te herstellen.

Empty nest

Alexia kiest voor Wales

Het zal voor Máxima best even slikken zijn als Alexia ervoor kiest om de middelbare school in het buitenland af te ronden. In augustus 2021 reist ze af naar het Atlantic College in Wales om haar Internationaal Baccalaureaat te behalen. Ze vertrekt onder vrolijker omstandigheden dan haar vader als hij in 1986 naar diezelfde school gaat. De uitspraak “Ik vond mezelf niet lastig, mijn ouders ­vonden zichzelf niet lastig, maar elkaar ­vonden we wél lastig”, stamt uit die tijd. Het Atlantic is hele­maal in bij de jonge royals. Kroonprinses Elisabeth van België zit er al en naast Alexia doet ook Leonor van Spanje er eindexamen. Leonore (de jongste dochter van Constantijn en Laurentien) zit er inmiddels ook, en volgend jaar volgt prinses Sofia van Spanje. Wie weet volgt onze eigen Ariane ook. Niet omdat de jonge generatie het thuis niet leuk ­heeft, maar omdat het heerlijk is om uit de spotlights te stappen én je even rustig te bezinnen op de toekomst. Dat zorgt dus wel voor koninklijke lege(re) nesten.

Prinses Amalia bedreigd

Amalia’s gedroomde studententijd begint eigenlijk direct al niet goed. In juli komt de Amsterdamse studentenvereniging waarvan ze graag lid wil worden in opspraak na uitgelekte zeer vrouwonvriendelijke speeches. Vanwege haar voorbeeldfunctie besluit Amalia toch maar niet bij het corps te gaan. Gelukkig is er wel een mooi grachtenpand, bij wijze van studentenhuis, en wordt ze met open armen ontvangen bij de Universiteit van Amsterdam. Na een serieuze bedreiging uit de hoek van de mocro-maffia, blijkt al snel dat de prinses niet meer zomaar over straat kan. Haar kamer komt weer leeg te staan, voor haar veiligheid trekt ze noodgedwongen weer in bij haar ouders. Hoe het precies zit, vertellen de Oranjes natuurlijk niet, maar tijdens haar eerste officiële reis naar de Cariben zegt ze daar zelf over: “Ik ging mijn studententijd in met de gedachte te gaan doen wat studenten doen. De realiteit was helaas allesbehalve dat. Ik ga er heel erg eerlijk over zijn: ik heb het er nog steeds heel erg moeilijk mee.”

Oeps!

Woeiiii

Tot in de puntjes verzorgd is Máxima op Koningsdag 2022. Al kun je je afvragen of haar Gianvito Rossi-pumps wel opgewassen zijn tegen de straatjes van Maastricht. Er ligt nog een andere potentiële misser op de loer. De roze Natan-jurk blijkt niet stormproof. Af en toe krijgt onze koningin haar cape in haar gezicht, net op een moment dat de camera’s er vol op staan. Amalia snelt haar direct te hulp, maar het moment zorgt voor grote hilariteit bij de koningsdagkijkers. Wat maar aangeeft dat we maar weinig modemissers gewend zijn van onze koningin. Eigenlijk hebben we haar nog maar één keer eerder op een onverwacht waaimoment kunnen betrappen (met dank aan de verzwaarde zomen die ze vaak in haar rokken laat zetten): in het winderige Normandië ging het in 2014 ook een keertje mis.

Favoriet

In de zee van kleinkinderen, heeft prinses Beatrix slechts één kleinzoon. Geen wonder dat oom Willem-Alexander soms een beetje naar Claus-Casimir toe trekt. Zo ook in Lech in 2019, als de familie poseert voor de pers. “Zo Claus, je harem”, grapt hij tegen de zoon van Constantijn en Laurentien. De twee blijven maar met elkaar geinen, met als gevolg een letterlijke glijer voor Claus-Casimir en zijn oom, die er gelukkig samen hard om kunnen lachen.

“En jij woont met vier vrouwen?”

Scrubgate 2023: tijdens het maken van een aloë-scrub op Aruba moet de koning eerlijk toegeven dat hij niet precies weet wat scrub is. Prinses Amalia zit naast hem en kijkt hem met open mond aan. “Je woont met vier vrouwen in huis en je weet niet wat een scrub is?” Van je dochter moet je het hebben.