13 tips om nú energie te besparen

Vroeg of laat merken we allemaal dat de energieprijzen stijgen. Met deze tips kun je zelf de schade beperken. En ja, dat kan nog best leuk zijn.

Een paar jaar geleden was de energierekening niet echt onderwerp van gesprek. Maar sinds de energietarieven extreem zijn gestegen, praten we net zo makkelijke over de gasprijs per kubieke meter als over het weer. Kostte een kubieke meter gas een jaar geleden nog € 0,80, in de zomer van 2022 betaalden we daar € 3,- voor. Ook de prijs van stroom vloog omhoog, in de eerste helft van dit jaar al zo’n 26 procent. Als de stijging van de energieprijzen doorzet, gaat een gemiddeld huishouden volgend jaar ruim € 4.500,- meer betalen voor energie. Het is sowieso beter voor het klimaat om op ons verbruik van stroom en gas te letten, maar voor veel mensen nu ook pure financiële noodzaak.

Gewoontes aanpassen

Beginnen met energie besparen is niet moeilijk: de verwarming lager zetten als je weggaat of naar bed gaat, korter douchen en een dikke trui aantrekken in plaats de verwarming hoger draaien. Door dit consequent te doen, bespaart een gemiddeld gezin volgens financieel coach Ankie Horjus al snel € 20,- tot € 30,- per maand. Het klinkt zo logisch, waarom doen we het dan niet gewoon? “Mensen vinden het nu eenmaal moeilijk om vaste gewoontes aan te passen”, zegt Horjus. “Zet daarom wat trucjes in om het jezelf gemakkelijker te maken. Zoals een timer gebruiken bij het douchen, vaak sta je er langer onder dan je zelf denkt. En wie steeds vergeet de verwarming lager te draaien ’s avonds, kan instellen dat dit automatisch gebeurt op een bepaalde tijd. Of zet een alarm op je telefoon om tien uur ’s avonds.”

Korter koken

Nog een stap verder met bezuinigen? Dan helpen alle kleine beetjes, merkt Marijke (67). Hoewel ze al haar hele leven bewust met energie omgaat, is ze er de laatste tijd nog meer mee bezig. “Ook omdat mijn man en ik nu allebei AOW hebben en een klein pensioen. Er is dus geen mogelijkheid meer om reserves aan te vullen.” Haar tip: draai de mengkraan helemaal naar rechts voor koud water. “De meeste mensen zetten de greep in het midden, maar in die stand komt er ook warm water bij en gebruik je dus onnodig gas.” Ook Wies (55) heeft een rits aan handigheidjes waarmee ze energie bespaart. Zo zet ze de verwarming niet meer zo hoog als voorheen, ze is inmiddels gewend aan een lagere temperatuur in huis. En als ze het toch koud heeft, trekt ze een deken over haar schoot. Ze wast bijna alles op dertig graden. Water dat overblijft in een waterkoker of ketel gaat in een thermoskan om later te gebruiken, bijvoorbeeld om mee schoon te maken.

Rijst en pasta kookt ze kort en verwarmt ze daarna onder een deken of theemuts. Ook groenten en eieren hoeven niet minuten lang te koken, die worden ook wel gaar als ze nog even blijven staan met het vuur uit. Wies: “Ik vind het leuk om te kijken hoe ik zo zuinig mogelijk kan doen met energie. Het geeft een goed gevoel om geen kostbare energie te verspillen en een steentje bij te dragen aan een betere wereld.” Volgens financieel coach Ankie Horjus kan het zelfs leuk worden om te besparen op gas en stroom. “Het helpt om op een vast moment in de maand het verbruik te noteren. Als het verbruik omlaag gaat, is dat een mooie motivatie om door te gaan. En als je opeens meer verbruikt, kun je proberen te achterhalen waardoor dat kwam.”

Is een elektrisch kacheltje goedkoper?

Stroom is nu goedkoper dan gas, dus het is verleidelijk om een elektrisch kacheltje aan te schaffen. “Toch zou ik zou dit niet adviseren, want veel elektrische kachels vreten stroom, waardoor het niet altijd voordeliger is”, zegt financieel coach Ankie Horjus. Wie wil bijverwarmen kan het best een infraroodpaneel gebruiken. Zo’n paneel verbruikt iets minder stroom dan een elektrische kachel. Dat komt doordat hij niet de ruimte verwarmt, maar de personen en objecten ervoor. Zit je in de stralingswarmte, dan voelt dat comfortabel, ook al is de luchttemperatuur om je heen lager. Het heeft dus geen zin om het paneel aan te zetten (of aan te laten) als je niet in de ruimte bent. Of bijverwarmen überhaupt slim is, durft Horjus door de sterk wisselende prijzen voor stroom en gas niet te zeggen. “Liever raad ik mensen aan een trui aan te trekken en te wennen aan een lagere temperatuur in huis.”

Zet de verwarming op tijd lager

Zet de thermostaat niet pas vlak voor het slapengaan omlaag, maar draai ’m een halfuur eerder alvast op 15 graden. Om dit niet te vergeten is een herinnering of wekker op de telefoon handig. Zet eventuele vloerverwarming ’s avonds op 17 of 18 graden, anders duurt het opwarmen ­overdag te lang. Dit scheelt gemiddeld 230 kubieke meter gas per jaar.

Zet de thermostaat structureel een graadje lager

Het is misschien even wennen, want 19 graden in plaats van 20 of 21 kan best fris aanvoelen. Maar met een dikke trui, (elektrische) deken of kruik is het prima te doen. Een gemiddeld huishouden bespaart met een graad minder zo’n 120 kubieke meter gas per jaar. Extra tip van Ankie Horjus: verwarm ook niet het hele huis, maar alleen de ruimte waar je bent.

Gordijnen op de vensterbank

Dichte gordijnen helpen om de warmte in de kamer te houden. Enkel glas plus gordijnen hebben ongeveer hetzelfde effect als dubbel glas. Let er wel op dat de gordijnen tot de vensterbank komen en niet voor de radiator hangen. Dan kan de warmte de kamer niet in en stook je dus eigenlijk voor niks.

Zet de temperatuur van de ketel lager

De meeste cv-installaties staan zo ingesteld dat het water in de ketel altijd rond de 87 graden is. Dat is vaak helemaal niet nodig: voor de meeste goed geïsoleerde huizen is 65 of 67 graden ook prima. Een monteur is hierbij niet nodig, zoek de gebruiksaanwijzing op of speur op YouTube naar een uitleg voor jouw ketel.

Verlaag de temperatuur van het tapwater

De douche voelt ook nog gewoon warm bij een lagere watertemperatuur. Stel deze in op 60 graden, dat is voordeliger dan het water eerst verwarmen tot 80 graden en er dan weer koud water bij mengen. Let op, lager dan 60 graden is géén goed idee, in verband met het risico op legionella.

Gebruik de droger alleen bij slecht weer

De wasdroger is een van de grootste energieverbruikers in huis. Wie van de tien wasbeurten zeven keer de was ophangt, bespaart 165 kWh aan elektriciteit per jaar. Het loont ook om op lagere temperaturen te wassen. En laat de wasmachine pas draaien als je een volle trommel hebt.

Haal stekkers uit het stopcontact

De tv, het koffiezetapparaat, de wasmachine; ze hebben allemaal een stand-bystand, waardoor ze niet volledig uitschakelen als je ze uitdrukt. Dit kost een huishouden zo’n 450 kWh per jaar. Stekkers uit het stopcontact trekken scheelt dus tientallen euro’s. Of gebruik een stekkerdoos met een rood knopje tussen apparaten en het stopcontact, waardoor alles met één klik echt uit gaat.

Vervang energieslurpende apparaten

Nieuwe apparaten – zoals koelkasten of vriezers – gebruiken minder energie dan oudere. Soms kan het daarom slim zijn om oude apparaten te vervangen. Let op het energielabel, dat geeft aan hoe zuinig een apparaat is. Een A-label is het zuinigst, label G (bij sommige apparaten D of E) is het minst zuinig.

Ontdooi regelmatig de vriezer

Diepvriezers verbruiken dan minder stroom. Dat komt door het ijslaagje dat aan de binnenkant ontstaat. Zo’n aanslag van 2 millimeter leidt al tot een meerverbruik van tien procent op jaarbasis. En is een extra vriezer echt nodig? Ja, het is handig om sommige aanbiedingen in te vriezen, maar een extra diepvries verbruikt ook stroom…

Warm kliekjes op in de magnetron

Een magnetron werkt sneller en energiezuiniger dan de oven of koekenpan.

Gebruik radiatorfolie

Radiatoren zijn vaak geplaatst voor buiten-muren of ramen, waardoor veel warmte meteen weer het huis uit vliegt. Radiatorfolie houdt een groot deel daarvan tegen. Gemiddeld levert radiatorfolie een jaarlijkse besparing op van ongeveer 10 kubieke meter gas per vierkante meter radiatorfolie. Dit is ook afhankelijk van hoe goed de ruimte is geïsoleerd, het type radiatorfolie en het rendement van de cv-ketel.

Schaf een radiatorventilator aan

Deze Nederlandse uitvinding kan helpen het huis sneller te verwarmen. Plaats het apparaat onder de radiator. Als de temperatuur daar ongeveer 30 graden bereikt, springt-ie met behulp van een sensor aan en wordt de warme lucht de kamer ingeblazen. Hierdoor is minder energie nodig om de kamertemperatuur te verhogen. Gemiddelde besparing: 10 procent minder gas.

Investeer in het verduurzamen van je huis

Zonnepanelen zijn goed voor het milieu en de portemonnee, maar vragen natuurlijk eerst een flinke investering. Een gemiddelde installatie met twaalf zonnepanelen kost rond de € 5000,-. Dit verdien je in ongeveer zes tot zeven jaar terug. Ook zonnecollectoren zijn het overwegen waard, die worden gebruikt voor het verwarmen van het water. De installatie kost tussen de € 2000,- en € 5000,-. Dit is vooral voor gezinnen interessant, omdat die meer warm water gebruiken dan mensen die alleen wonen. Verder kan een douche-warmtewisselaar (wtw) een slimme investering zijn. Hierbij stroomt het warme, gebruikte douche­water langs het koude water, waardoor het sneller opwarmt. Dat kan tot wel 50 procent energie schelen. Geen zorgen: het water wordt niet met elkaar gemengd. De aanschafkosten zijn afhankelijk van het type en variëren van € 500,- tot € 1500,- (installatiekosten niet inbegrepen).
Lees meer duurzamer wonen op rijksoverheid.nl/onderwerpen/energie-thuis

Fotografie: Getty Images, Shutterstock