De overheid wil dat vrouwen meer gaan werken, maar loont dat? Zó kom je erachter

Als parttimers meer uren werken, kunnen ze helpen om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen, aldus de campagne. Eén probleem: als je er netto in verhouding niet meer aan overhoudt, waarom zou je dat dan doen?

Nieuwe campagne van de overheid tegen deeltijdwerken

De overheid heeft verschillende redenen om vrouwen meer uren buitenshuis aan het werk te krijgen en de deeltijdcultuur aan te pakken. Enerzijds zijn er mensen nodig voor sectoren met een groot arbeidstekort, zoals de zorg en het onderwijs. Anderzijds om vrouwen economisch zelfstandig te maken (of te houden).

De campagne moet een verleidingstruc zijn waar kandidaten van het realityprogramma Temptation island nog een puntje aan kunnen zuigen. Middels filmpjes, waarin vrouwelijke zorgmedewerkers aan het woord komen, probeert de overheid te laten zien dat je je contract kunt uitbreiden en daar tevreden mee kunt zijn.

Verantwoordelijkheid

Er wordt op deze manier veel verantwoordelijkheid bij vrouwen neergelegd, vindt Mara Yerkes, hoogleraar sociaal beleid en sociale ongelijkheid aan de Universiteit Utrecht. Tegen NOS zegt ze: “Er is weinig aandacht voor andere aspecten, zoals kinderopvang, ouderschapsverlof, de rol van werkgevers en de cultuur rondom werk en zorg.”

Nog voordat je naar het financiële plaatje kijkt, is dit een knelpunt bij veel gezinnen waar vrouwen meer zorg dragen voor de kinderen en het huishouden dan mannen. Bovendien is er een tekort aan kinderopvangplekken, terwijl werkgevers lang niet altijd flexibel genoeg zijn om een balans te vinden tussen het werk- en gezinsleven van (vrouwelijke) werknemers.

Het uitgebreide partnerverlof (een week volledig betaald en nog vijf weken voor 70 procent van het inkomen) is een stap in de goede richting, aldus Yerkes. “Mondjesmaat wordt het makkelijker voor vaders om tegen de organisatiecultuur in te gaan, de maatschappelijke normen uit te dagen en te zeggen: ‘Luister, ik kan ook zorgen en wil dat wel.’ Dat kan vrouwen de ruimte geven om meer te gaan werken.”

Maak het bespreekbaar

Minister Karien van Gennip van Sociale Zaken roept gezinnen op om het onderwerp bespreekbaar te maken, evenals op de werkvloer. Wie meer wil werken, moet op die manier zowel thuis als op werk een oplossing zien te vinden om de uren te kunnen maken, zonder dat het gezin daaronder lijdt. Dat kan bijvoorbeeld als de werkuren beter worden ingedeeld en mannen meer zorg op zich nemen. Dan ben je er overigens nog niet. 80 procent van de Nederlanders vindt dat moeders hooguit 28 uur per week moeten werken. Als ze die gedachtegang willen veranderen, is er voor de overheid ook nog veel werk aan de winkel.

Daarnaast is het voor vrouwen belangrijk om aan hun financiële positie te denken, aldus de minister. “Parttime werken is prima, als het jouw keuze is omdat het past bij je leven, maar realiseer je wat het doet met je pensioen, met je financiële onafhankelijkheid. Scheiden, overlijden... je weet niet wat er nog gaat gebeuren.”

Loont het om meer te werken?

Als je eruit komt met je partner en je werkgever, is het nog de vraag of het loont om meer te werken. De gedachtegang is dat dit niet zo is. Volgens minister Van Gennip klopt dat niet, schreef zij vorige maand aan de Tweede Kamer.

Van de werkenden betaalt 4 procent over elke extra verdiende euro meer dan 70 procent belasting, premies en toeslagen. “Voor een op de vijf werkenden is dat minder dan 40 procent en voor tweederde tussen 40 en 60 procent.”

Het Financieele dagblad laat een ander geluid horen. Vier dagen (32 uur) werken is de norm in Nederland en dat is niet zo gek, want zo schrijven ze: “De inkomsten van de vijfde dag gaan grotendeels naar de schatkist.” Meer werken is niet verleidelijk als je daardoor extra kosten aan - bijvoorbeeld - de kinderopvang kwijt bent. Of je ‘vrije tijd’ ervoor inlevert.

Lees ook: Dít is hoeveel het gemiddelde inkomen van werkende vrouwen de afgelopen 40 jaar steeg

Meer financiële gevolgen

Het zijn niet de enige financiële gevolgen waar (sommige) deeltijdwerkers tegenaan lopen. Minder werken betekent voor sommigen dat ze een (hoger) bedrag aan toeslagen ontvangen. Denk hierbij aan huurtoeslag, zorgtoeslag en kinderopvangtoeslag.

Méér werken levert daarentegen meer vakantiegeld en een hoger pensioen op. Als je niet genoeg pensioen opbouwt via je werk, ben je genoodzaakt om zelf te sparen voor je pensioen, zodat je later niet in de problemen komt. Keert je werkgever een bonusuitkering uit? Dan heeft dat ook invloed. Iemand die 40 uur per week werkt, krijgt een hogere uitkering dan iemand die 28 of 32 uur werkt, bijvoorbeeld.

Tot slot heeft meer of minder werken invloed op je persoonlijke buffer. Minder werken betekent dat je per maand minder geld opzij kunt zetten op je spaarrekening, als je uitgavenpatroon hetzelfde blijft. Of je moet zoveel besparen, dat je de kosten kunt drukken. Dat is niet altijd mogelijk. Meer werken en hetzelfde uitgavenpatroon houden, geeft je meer financiële ademruimte.

Wat betekent meer of minder werken voor mijn portemonnee?

Wat het definitief betekent voor je portemonnee is per situatie verschillend. Daarvoor kun je het beste de Nibud WerkUrenBerekenaar invullen. Dit is een gebruiksvriendelijke tool om inzicht te krijgen in je portemonnee, zonder je door ingewikkelde belastingstelsels te werken. Deze tool is gemaakt voor mensen die meer of minder willen werken en willen weten welke invloed dit heeft op hun financiële situatie.

Is er eenduidig antwoord op de vraag of het loont om meer te werken? Nee. Flexibiliteit van werkgevers en partners die meehelpen met de kinderen en het huishouden, zijn een goed begin om vrouwen aan te sporen om meer uren te maken. Een voordeliger belastingstelsel voor de fulltimers helpt ook, zodat je ook écht wat overhoudt aan de ‘extra’ uren die je maakt.

Aan het eind van je salaris een stukje maand over? Budgetcoach Danie heeft tips:

Bron: Nos, Fd, Nibud