Janine (58) nam een ooglidcorrectie: “De maat was vol toen ik in de bios al na 5 minuten mijn ogen wilde sluiten”

Vraag je aan Janine (39) of ze ijdel is, dan luidt het antwoord: beslist niet. “Sterker nog, ik gebruik amper make-up en doe hoogstens twee keer per jaar lippenstift op. Ik ben dan ook niet het type dat snel aan zichzelf zou laten sleutelen.” Toch besloot ze vorig jaar om haar bovenste oogleden te laten liften. Niet omdat ze zichzelf niet aantrekkelijk genoeg vond – ze is tevreden over haar uiterlijk – maar omdat ze genoeg had van haar ‘norse’ blik.

Kleine ingreep

“Het viel me vroeger al op bij mijn moeder, dat ze vaak zo’n bozige uitstraling had. En hoe ouder ik werd en hoe meer ik op haar begon te lijken, hoe meer ik zag waardoor het kwam. In mijn familie hebben we allemaal nogal wat vet boven onze ogen, waardoor oogleden bijna wegvallen. Ik gebruikte bijvoorbeeld nooit oogschaduw, omdat je mijn oogleden gewoon niet zag.” Toen Janine na wat googelen ontdekte dat het liften van bovenste oogleden door het overtollige vet te verwijderen maar een relatief kleine ingreep bleek te zijn, besloot ze een afspraak te maken bij een plastisch chirurg. “Na een eerste consult planden we de ingreep in, die alles bij elkaar nog geen uur duurde.” Twee maanden later volgde haar moeder haar voorbeeld. We zijn allebei zo blij met het resultaat. ‘Jee mam, jij hebt zeker lekker geslapen vannacht!’, grap ik nu vaak. We kijken allebei zo veel wakkerder en open uit onze ogen.

Erfelijk bepaald

Onze oogopslag is belangrijk voor hoe anderen ons zien, en ook voor hoe we naar onszelf kijken. En daarom is het behoorlijk vervelend als die o zo belangrijke blik niet correspondeert met hoe we ons voelen. Oogchirurg Rob Geerling hoort deze klacht vaak van patiënten die bij hem op consult komen in zijn kliniek genaamd Ooglift. “Je zou het misschien niet verwachten, maar de gemiddelde leeftijd van mijn patiënten ligt rond de veertig jaar. Dat zijn relatief jonge mensen, die er verder goed uitzien en nog niet veel rimpels hebben, maar wel ervaren dat hun oogleden meer dan gemiddeld hangen.”

Hangende bovenoogleden zijn volgens hem meestal erfelijk bepaald, daar kun je zelf niet zo veel aan doen. “Deze mensen krijgen vaak vanuit hun omgeving te horen dat ze er vermoeid uitzien, terwijl ze dat helemaal niet zijn. Of ze krijgen de vraag of ze misschien chagrijnig zijn, terwijl ze zich hartstikke goed voelen”, legt Geerling uit. Zo’n hangend ooglid kan verschillende oorzaken hebben: een verslapte huid, maar ook overtollig vet boven het oog. In beide gevallen hangt er te veel huid over het oog. Het spiertje dat ons bovenooglid open moet houden, is dun en kan een dubbel gewicht van overhangende huid niet goed dragen.

“Met een bovenooglidcorrectie snijden we het teveel aan huid of vet weg. Na de ingreep zitten er kleine littekentjes boven de ogen. Deze zijn de eerste maanden nog wat rood van kleur. Ze vallen echter nauwelijks op, doordat we de incisies in de plooi van het ooglid maken. Na de eerste maanden worden de littekens minder vurig van kleur, waardoor ze wegvallen in de plooien en dus vrijwel onzichtbaar zijn.”

Medisch of cosmetisch?

Iedereen die bij dokter Geerling aanklopt, ervaart vanwege die hangende oogleden wel iets van psychische of lichamelijke klachten. Dat maakt het volgens hem ook lastig een onderscheid te maken tussen puur medische of puur cosmetische redenen voor het ondergaan van een ooglidcorrectie. “De laatste jaren is de medische noodzaak van een ooglidcorrectie ook een betrekkelijk begrip geworden. Tien jaar geleden waren hoofdpijn en vermoeidheidsklachten genoeg reden om de ingreep door de zorgverzekeraar vergoed te krijgen, maar sinds 2017 dient, om voor vergoeding in aanmerking te komen, ‘de helft van de pupil bedekt te worden door het overhangende ooglid’. De eisen zijn echt veel strenger geworden.”

Janine (58) is zo iemand die medische klachten had, maar niet in aanmerking kwam voor een vergoeding. Ze twijfelde dan ook lang of ze de stap wilde zetten. Ja, ze had absoluut last van haar hangende oogleden, maar genoeg om er ook daadwerkelijk iets aan te laten doen? Voor haar was de maat vol toen ze met haar kleindochter naar de bioscoop ging en ze al na vijf minuten haar ogen wilde sluiten. Niet omdat ze slecht had geslapen, maar omdat het werkelijk te vermoeiend was om steeds maar die druk van haar zware oogleden te voelen. Ze kreeg er hoofdpijn van.

“Dat had ik trouwens ook bij langere autoritten. Ook een boek lezen was een uitputtende aangelegenheid. Ik ben altijd gek geweest op lezen, maar de laatste paar jaar deed ik het amper meer”, vertelt ze. “Op een gegeven moment denk je dat het normaal is, dat het bij het ouder worden hoort. Toen ik naast mijn kleindochter in de bioscoopzaal zat, voelde ik ineens heel sterk: zo is er eigenlijk geen lol aan.”

Hoe jonger, hoe beter?

Dokter Geerling ziet het vaak genoeg: dat de patiënt serieuze klachten ervaart, maar dat de verzekering de ingreep niet vergoedt. Zo zien ze in zijn kliniek bijvoorbeeld vaak patiënten die last hebben van eczeem op hun ooglid, als gevolg van overhangende huidplooien. Op het moment dat je die overtollige huid weghaalt, verdwijnt dat eczeem ook als sneeuw voor de zon. “Toch worden dat soort klachten niet erkend als medisch noodzakelijk, terwijl ze dat wat mij betreft zeker wel zijn.” De vraag wat nu het beste moment is voor het laten liften van de oogleden, is niet eenvoudig te beantwoorden, aldus Geerling.

“In sommige gevallen kun je zeggen: hoe eerder hoe beter. Zo is het vroegtijdig ontstaan van rimpels op het voorhoofd een bijeffect van hangende oogleden: door de druk van de hangende huid op de oogleden ontstaat er een reflex naar het voorhoofd om de wenkbrauwen automatisch op te trekken. Hierdoor ontstaan op den duur rimpels, dus hoe eerder je de onderliggende oorzaak aanpakt, hoe kleiner de schadelijke bijeffecten zijn.” Aan de andere kant geldt ook weer dat hoe jonger je de ingreep laat doen, hoe groter de kans is dat je na tien jaar weer aan de beurt bent omdat de huid toch weer slapper is geworden. Tenzij de hangende oogleden worden veroorzaakt door een aangeboren verhoogd vetweefsel en de huid verder stevig is, dan hoeft de ingreep vaak maar één keer te worden uitgevoerd. Kortom: het advies verschilt per persoon.

Als herboren

Achteraf gezien baalt Janine ervan dat ze deze stap niet veel eerder heeft gezet. “Ik durfde niet goed. Zo’n operatie aan je ogen is toch niet niks, bovendien zag ik enorm op tegen die herstelperiode. Ik dacht dat ik dan een paar weken met van die blauwe ogen zou rondlopen. Het viel me echt honderd procent mee. Later bedacht ik dat je na de ingreep eigenlijk direct op vakantie zou moeten gaan om daarna als herboren terug te keren.” Want zo voelde Janine zich echt, toen de ingreep eenmaal achter de rug was en de zwellingen waren verdwenen. “Ik heb echt veel beter zicht. Kijken kost me geen enkele moeite meer. Nu al mijn klachten zijn verdwenen, realiseer ik me pas goed hoeveel last ik er eigenlijk van had.” Een bijkomend voordeel is ook dat ze veel complimentjes krijgt. “Het is ook wel grappig dat ik ineens best vaak hoor dat ik er goed uitzie, zonder dat mensen weten wat ik heb laten doen. Ik kijk gewoon anders uit mijn ogen.”

Inmiddels is het bijna een jaar geleden dat Janine de ingreep onderging. “Ik had me nooit gerealiseerd hoe groots het effect zou zijn van zo’n relatief kleine ingreep. Het is zó fijn als je blik en uitstraling gewoon kloppen met hoe je je voelt. Dat als je vanbinnen straalt, je dat ook kunt terugzien in je ogen.” Toen Janine haar moeder kwam ophalen bij de kliniek en naar huis bracht, gaf ze haar een ingelijst kaartje: ‘Alles waar je ogen van gaan sprankelen, moet je doen’, stond erop.

Al je vragen op een rij:

Wie mag een ooglidcorrectie uitvoeren?

Een ooglidcorrectie mag alleen worden uitgevoerd door een arts die daarvoor bevoegd én bekwaam is. Volgens de wet is iedere basisarts bevoegd om een ingreep uit te voeren, maar de opleiding, specialisatie en ervaring van een arts bepalen hoe bekwaam hij of zij is.

Hoe kies je een betrouwbare arts?

Houd er rekening mee dat alleen een chirurg een gerichte en erkende opleiding gevolgd heeft voor het uitvoeren van ooglidcorrecties. Doe altijd goed research naar een arts: check zijn of haar reviews op een onafhankelijke reviewwebsite, zoals kliniekervaringen.nl, en controleer of een arts BIG-geregistreerd is.

Hoelang duurt het herstel?

Een ooglidcorrectie wordt poliklinisch uitgevoerd, dus je kunt dezelfde dag weer naar huis. Omdat de oogleden behandeld zijn, mag je niet zelf rijden, dus zorg ervoor dat je wordt opgehaald. De dagen na de behandeling kan de huid rondom de ogen opzwellen en/of blauw worden. Houd dus rust, ga niet sporten, zwaar tillen of bukken en slaap met een extra kussen of het hoofdeinde iets omhoog. Omdat de hechtingen met zwaluwstaartjes vastgeplakt zitten, moet dit gebied met douchen droog blijven. Na ongeveer een week worden de hechtingen verwijderd. De zwelling en bloeduitstorting beginnen dan ook weg te trekken. Als het nodig is, kun je vanaf twee weken na de operatie een littekencrème gebruiken.

Wat kost het?

Gemiddeld kost een bovenste ooglidcorrectie rond de 1000 euro. De ingreep wordt alleen vergoed uit de basisverzekering als er sprake is van een ernstige gezichtsveldbeperking. Concreet betekent dit dat de onderrand van het bovenste ooglid (of huidplooi) bij ontspannen, recht vooruitkijken minimaal 1 mm boven het centrum van de pupil hangt.

Wat houdt de ingreep precies in?

Een bovenooglidcorrectie begint met het zorgvuldig bepalen en aftekenen van de overtollige huid van het bovenooglid, zodat er precies voldoende huid wordt verwijderd en het uiteindelijke litteken in de natuurlijke plooi van het bovenooglid valt. Vervolgens wordt de afgetekende huid plaatselijk verdoofd en ontsmet. Het huidoverschot wordt verwijderd, inclusief een eventueel teveel aan spier- of vetweefsel. Kleine bloedvaatjes worden dichtgeschroeid, waarna de huid wordt gehecht.

Wat zijn de risico’s?

Alle operaties hebben kans op complicaties, dus ook een ooglidcorrectie. Gelukkig zijn complicaties zeldzaam en meestal niet ernstig. In theorie is er kans op een infectie, nabloeding of een wond die een stukje opengaat. Meestal heeft dit geen blijvende gevolgen. Ook kunnen de ogen de eerste periode droog aanvoelen, kan het litteken strak aanvoelen of kunnen er kleine symmetrieverschillen zijn.

Tekst: Nienke Pleysier. Beeld: iStock.