Wat zijn stille of laaggradige ontstekingen (en hoe kom je er vanaf)?

Vooral op buitenlandse healthy aging-sites wordt er volop over ‘(lowgrade) inflammation’ en de ernst ervan gesproken. Het lijkt bijna een hype.

Wat zijn stille ontstekingen?

Eerst maar eens beginnen met wat stille ontstekingen zijn. Bij een gewone ontsteking, denk aan een keelontsteking of een ontstoken wond, heelt het lichaam zichzelf. Stel: je hebt een wond aan je voet die vurig en rood wordt. De ontsteking die ontstaat is een reactie van het immuunsysteem. Dat zorgt ervoor dat bacteriën en andere indringers weggewerkt worden. In dit geval is de ontsteking zelf dus je redder, hij maakt je beter. Een stille ontsteking is totaal iets anders en maakt je niet beter maar juist zieker.

Ze kunnen op verschillende plekken in je lichaam voorkomen zonder dat je er ook maar iets van merkt. Geen koorts, geen pijn, niks. Cellen en weefsels raken erdoor beschadigd en het immuunsysteem kan uitgeput raken. Wetenschappers zijn het erover eens dat stille ontstekingen aan de basis staan van vrijwel alle typische welvaart- en ouderdomsziekten zoals hart-en vaatziekten, diabetes type 2 en Alzheimer.

Hoe kom je er vanaf?

Dat klinkt dus allemaal best verontrustend. Hoe kom je aan die laaggradige ontstekingen en, nog belangrijker: hoe kom je er vanaf? Om daarvan het fijne te weten te komen, raadplegen we professor Experimentele Interne Geneeskunde Casper Schalkwijk, die veel met het onderwerp te maken heeft.

“Het is niet altijd duidelijk waardoor stille ontstekingen ontstaan, maar zeker is dat overgewicht stille ontstekingen in de hand werkt. Vetweefsel, zeker rondom de buik, is een haard voor ontstekingscellen. Daarnaast zijn stress, een ongezonde levensstijl, denk aan alcohol en roken, ook belangrijke veroorzakers.”

Ongezond leven is niet iets van de laatste jaren, dus waarom horen we er opeens zoveel over?

“Dat komt omdat we pas twintig jaar kunnen meten of iemand met stille ontstekingen te maken heeft. Als we willen weten of iemand een ontsteking heeft in het lichaam - bijvoorbeeld een blindedarmontsteking of andere infectie - dan wordt even een simpele bloedtest gedaan en gekeken naar de CRP-waarde. Hoe hoger de CRP-waarde, hoe meer je te maken hebt met ontstekingen. Sinds kort kunnen we ook hele lage CRP-waardenverschillen meten.”

Er bestaat geen medicijn, maar wat kunnen we zelf doen? Casper Schalkwijk: “Best veel. Stille ontstekingen hebben invloed op ons verouderingsproces, maar we hebben de mate van de groei zelf in de hand. We kunnen de waarden beïnvloeden en verlagen. Er zijn namelijk steeds meer aanwijzingen dat gezonde voeding en een gezonde leefstijl stille ontstekingen te lijf kunnen gaan en kunnen voorkomen.”

Welke voeding is goed om stille ontstekingen te voorkomen(en wat niet)?

• Natuurlijke voedingsmiddelen
• Vitamine D
• Omega3-vetzuren
• Veel groente, vers fruit en vis
• Voeding rijk aan flavonoïden, zoals groene thee, broccoli en kool
• Eet gevarieerd: onvolwaardig of eenzijdig voedsel kan tekorten aan voedingsstoffen veroorzaken
• Mijd suiker en ongezonde koolhydraten
• Mijd kunstmatige voedingsstoffen
• En vergeet niet te ontspannen: een te hoog gehalte van het stresshormoon cortisol werkt ontstekingsbevorderend

Dit artikel verscheen eerder in Nouveau.

Bron: Nouveau