Arjanne (38) viel op eigen kracht 108 kilo af: “Mensen liepen me op straat straal voorbij”

Toen Arjanne Hameeteman (38) bijna tweehonderd kilo woog, besefte ze dat er iets moest gebeuren. Op eigen kracht raakte ze meer dan de helft van haar gewicht kwijt. “Volgens de dokter was ik een tikkende tijdbom.”

“Zelfs als baby was ik groot, maar echt overgewicht ontwikkelde ik rond mijn zevende. Toen ik een jaar of negen was, kon mijn moeder al geen passende kinderkleding meer voor me vinden. Ondertussen schaamde ik me dood als we met een kinderpartijtje gingen zwemmen of als ik voor de gymles een turnpakje aantrok. Toen mijn lerares mijn moeder belde en zei dat ik tijdens gym wel iets anders aan mocht, voelde ik me nog meer een buitenbeentje. Als ik eraan terugdenk, weet ik nog steeds hoe dat me raakte en hoe verdrietig het me maakte. Doodongelukkig. Toch merkte je dat niet aan me, ik maskeerde al mijn onvrede met een grote glimlach. Dit gedrag heb ik me in die tijd eigengemaakt en tot ver in mijn volwassen leven volgehouden. Nooit liet ik me kennen, ook omdat ik bang was dat ik dan gepest zou worden. Ik was een grote pleaser en wilde niets anders dan dat iedereen me aardig en normaal vond.

Zakgeld ging naar afslankpillen

Het was een vicieuze cirkel, want ik had verdriet om mijn overgewicht, maar dat had een onderliggende oorzaak: de situatie thuis. Mijn moeder was in die tijd ernstig ziek, ze had lymfeklierkanker gekregen vlak nadat mijn broertje was geboren. Ik was toen elf jaar oud. Mijn vader werkte veel en de huishoudelijke taken kwamen daardoor op mijn schouders terecht. Ik bracht mijn babybroertje naar opa en oma als mijn moeder voor behandelingen naar het ziekenhuis moest en kookte vrijwel iedere dag. Ondertussen maakte ik me zorgen om mijn moeder en was vreselijk bang dat ik haar zou verliezen. Dat deelde ik met niemand en daardoor voelde ik me heel eenzaam. Om die leegte te compenseren, at ik.

Overdag ging dat nog wel goed, dan nam ik gewoon wat er in mijn broodtrommeltje zat. Zodra ik thuiskwam, nam ik minstens één zak chips mee naar mijn ­kamertje. Die ging volledig op. Op mijn twaalfde had ik al maat 50/52 en kon ik voor kleding alleen nog terecht in winkels voor plus size vrouwen. Als mijn vriendinnetjes gingen shoppen, ging ik mee om te kijken. Ik paste toch niks. Afvallen probeerde ik meerdere malen. Het grootste deel van mijn zakgeld ging op aan afslankpillen die aangeprezen werden in de roddelblaadjes van mijn moeder. Soms viel ik inderdaad een paar kilo af, maar dat was nooit blijvend. Zod­ra ik ­slechter in mijn vel zat, begon ik weer met snaaien. Of ik besloot minder te gaan eten, sloeg mijn ­ontbijt over en stilde een paar uur later mijn honger met ontbijtkoek. Nooit één plak, minstens vier. Lunchen deed ik altijd met iets lekkers op brood, zoals een kroket of knakworstjes. ’s Middags bij de thee kon ik het niet bij één koekje houden, het pak moest leeg.

Ik durfde niet te kiezen

Het overgewicht beïnvloedde de keuzes die ik maakte in mijn leven. Ik droomde ervan om de verpleging in te gaan, maar hoe zwaarder ik werd, hoe minder ik het lef had om daadwerkelijk voor die opleiding te kiezen. Ik was al bang om ernaartoe te reizen, met het openbaar vervoer in een vreemde stad waar mensen me misschien zouden aankijken op mijn postuur. Daarnaast dacht ik ook dat ik niet eens in dat witte uniform zou passen. Ik liet het erbij en ging voor de veilige optie: bij mijn vader in de zaak werken. Ik ontmoette mijn man vrij jong, trouwde op mijn eenentwintigste en werd al snel moeder. Helaas kwam onze zoon Brian met veel gezondheidsproblemen ter wereld. Hij had hartproblemen en kreeg later een auto-immuunziekte en een bloedstollingsziekte. De eerste anderhalf jaar van zijn leven bracht hij in het ziekenhuis door en ook de jaren daarna moest hij vaak naar het ziekenhuis. We hadden zelfs een tijdje verpleging bij ons in huis omdat het zo heftig was. Zijn levensverwachting was in eerste instantie laag, het was de vraag of hij zou opkrabbelen. Brians gezondheid blijft complex, er zullen altijd zorgen blijven.

Honderdnegentig kilo

Onlangs is hij bijvoorbeeld geopereerd aan zijn teen, want een ontsteking ging door zijn auto-immuunziekte maar niet over. Dat soort dingen. Inmiddels is hij zeventien jaar en doet tegen alle verwachtingen in zelfs een opleiding. We hebben leren leven met het idee dat alles opeens anders kan zijn en zijn nu ongelooflijk blij en trots. Het deed veel met mij toen het slecht ging met Brian. Alle emoties ging ik weer keihard wegeten. Door alle zorgen werd ik zwaarder en zwaarder, tot ik op een bepaald moment honderdnegentig kilo woog. Toch weerhield dat me er niet van om in het ziekenhuis een Twix uit de snoepautomaat te trekken, of in het ziekenhuisrestaurant een vette maaltijd te bestellen. Natuurlijk wist ik wel dat mijn gewicht ongezond was. Ik had nauwelijks energie en kreeg steeds meer darmklachten, maar het ontbrak me aan daadkracht om er iets aan te doen. Ik heb weleens geïnformeerd naar een maagband om af te vallen, maar ontdekte dat zo’n operatie erg riskant was.

Als er complicaties zouden optreden, wat moest Brian dan zonder mij? Dat was het me niet waard. Ik moest maar accepteren dat ik zo zwaar was, al realiseerde ik me dat ik met vuur speelde. Want met zo veel overgewicht loop je óók heel veel gezondheidsrisico’s.

Tijd voor actie

Toen ik meer gezondheidsproblemen kreeg en steeds vaker in het ziekenhuis belandde, werd me duidelijk wat me te doen stond. Vooral mijn darmen speelden zo op dat de artsen me waarschuwden: ‘Als je nu niet afvalt, komt het echt niet goed met je.’ Ik was een tikkende tijdbom en moest nú in actie komen, geen moment later. In mei 2017 ging de knop om. Ik besefte dat ik zelf verantwoordelijk ben voor wat ik in mijn mond stop. Vanaf toen ging ik echt anders eten. In een boekje schreef ik op wat ik at, wat ik dronk, hoe ik me voelde en wat ik woog. Zo kreeg ik inzicht in wat ik deed. Het werd een soort dagboek dat me veel steun gaf. Ik stopte met vlees en ging meer vis eten. Frisdrank en vruchtensap schrapte ik, ik dronk alleen nog maar water, koffie en thee. Dingen uit de frituur at ik niet meer. Het waren kleine stappen, maar ik merkte al snel verschil. Ik viel af, mijn huid en haar zagen er beter uit, en het allerbelangrijkste: ik kreeg meer energie. Uiteindelijk viel ik op die manier in tweeënhalf jaar honderdacht kilo af. Op eigen kracht, door gezonder te eten en meer te bewegen. Ik wandelde buiten en ging naar de sportschool. De momenten dat ik afviel, motiveerden me om door te zetten. Wanneer het gewichtsverlies even stilstond, las ik in mijn boekje of beloofde mezelf iets moois zoals een nieuwe sjaal of een bos bloemen als het wel zou lukken. Dat hielp me verder. Het was bizar wat er gebeurde als mensen me een tijdje niet hadden gezien. Ze liepen me op straat straal voorbij! Een vreemde gewaarwording, kan ik je vertellen. Ook op mijn werk in de vishandel die ik run, vroegen mensen me soms: ‘Werkt je zus hier niet meer?’ Ze zagen niet dat ik het was. Ik weet dat er over me wordt geroddeld. Mensen geloven niet dat ik het op eigen kracht heb gedaan, dat er geen maagverkleining aan te pas is gekomen. Ach, ik weet beter en laat het van me afglijden.

Verloren jaren

Ik ben ongelooflijk blij dat het me is gelukt. Aan de andere kant maakt het me soms verdrietig als ik bedenk hoeveel jaar ik met mijn gewicht heb geworsteld. Als ik foto’s van vroeger zie, schiet ik vol. Dan weet ik weer dat we bijvoorbeeld een dagje naar de Efteling gingen met Brian, maar dat ik in geen enkele attractie kon. Voor mijn gevoel deed ik mijn kind zo tekort dat ik uit schuldgevoel dure cadeaus voor hem kocht om het goed te maken. Brian zei laatst tegen me: ‘Je bent nu een veel leukere moeder!’ Dat is leuk om te horen, maar het confronteert me ook met hoe ik tekortschoot toen ik zo zwaar was. Tachtig kilo weeg ik nu, voor mij een prima gewicht. Ik heb een buikwandcorrectie en een dijbeenlift ondergaan omdat het vel aan alle kanten om me heen hing, dat ziet er nu beter uit. Verder heb ik oedeem, vochtophopingen, daar krijg ik therapie voor. Het gaat dus allemaal echt niet vanzelf. Toch zie ik mijn gewicht niet als een strijd die ik de rest van mijn leven zal moeten voeren. Ik zie het juist als een levenslang houvast. Ik weet wat ik kan. Zelf. Dat geeft rust, vertrouwen en een gevoel van veiligheid. Ik kan nu heus weleens iets lekkers nemen, taart of een portie friet. Ik drink ook weleens een glaasje, maar dan wel van de lekkerste wijn. Het gaat om keuzes maken. Ik ben een praktijk gestart om anderen met overgewicht te helpen ook op eigen kracht af te vallen. Ik kijk er toch op een andere manier tegenaan omdat ik het zelf heb meegemaakt. Ik zie het verdriet dat er vaak achter zit en vind het fijn dat ik kan delen hoe ik het heb aangepakt en hoe blij ik daarmee ben.”

Styling: Ronald Huisinga | Haar en make-up: Wilma Scholte | M.m.v.: Fabienne Chapot (top), Vero Moda (blazer, broek), Vanharen (laarzen)