Koninklijk door het stof: zo bied je wél excuses aan zoals het heurt
We zijn allemaal weleens 'een beetje dom' geweest. Vaak niet van het niveau met de privéjet op vakantie naar Griekenland terwijl de rest van Nederland thuisblijft, maar toch: weten hoe je vorstelijk excuses aanbiedt, komt altijd van pas.
Het is niemand ontgaan dat koning Willem-Alexander en Máxima afgelopen week het vliegtuig richting Griekenland pakten om daar de herfstvakantie te vieren. Dát had de familie even niet lekker aangevoeld. Terwijl in Nederland de besmettingen exorbitant stijgen en minister De Jonge iedereen op het hart drukt vooral thuis te blijven, is het op z'n zachtst gezegd ongepast om in Griekenland, een land op code oranje, te doen alsof er geen wolkje aan de lucht is.
Eén woord ontbreekt
Na de collectieve verontwaardiging maakte het gezin rechtsomkeert. "We zien de reacties van mensen op berichten in de media. En die zijn heftig, en die raken ons. We willen er geen enkele twijfel over laten bestaan: om het COVID19-virus eronder te krijgen is het noodzakelijk dat de richtlijnen worden nagevolgd. De discussie naar aanleiding van onze vakantie draagt daar niet aan bij."
Op zich een prima reactie, ware het niet dat er één cruciaal woord ontbreekt: sorry.
Uit de reactie kunnen we vooral opmaken dat de koning en koningin de ophef omtrent de vakantie jammer vinden. De spijt druipt er dan ook niet bepaald vanaf. Dat kan natuurlijk beter.
Sorry zeggen in 7 stappen
Een fout of verkeerde inschatting kan iedereen overkomen. Hoe je daar vervolgens mee omgaat, is cruciaal voor de vraag of het nog goed komt. Een welgemeend excuus is dan de eerste stap. Let wel: een excuus uit het hart is dus iets anders dan een smoes. Klinkt logisch, maar het gaat nog best vaak mis. Daarom een stappenplan voor het maken - en overbrengen - van zo'n excuus. Majesteit, leest u mee?
1. De fout erkennen
De eerste stap is altijd erkennen dat het misging. Laat zien dat je begrijpt waarom iemand zich gekwetst voelt. Alleen 'sorry' roepen zonder dat je aangeeft wat je dan precies spijt, maakt een stuk minder impact.
2. Wees oprecht
Klinkt als inkoppertje, maar sorry wordt nog te vaak te pas en te onpas gebruikt zonder dat het gemeend is. Het woord is aan inflatie onderhevig en verliest daardoor betekenis. Met een oprecht sorry rechtvaardig je niet wat je verkeerd hebt gedaan, maar erken je wat misging, neem je verantwoordelijkheid en laat je zien dat je bereid bent te veranderen.
3. Vraag om vergeving
Als je om vergeving vraagt, geef je de ander de gelegenheid om te reageren. Gun de ander tijd. Ook als de ander nooit meer reageert, is het belangrijk dat je de bal uiteindelijk bij de ander legt. Dan kan diegene zelf beslissen of-ie de bal aanneemt of laat liggen.
4. Zie een excuus niet als winnen of verliezen
Veel ruzies ontstaan doordat beide partijen hun gelijk willen halen. 'Sorry' zeggen als je in de ruzie een grens over gaat, is niet hetzelfde als de ander gelijk geven. Sorry betekent in dat geval dat je de relatie belangrijker vindt dan je eigen ego.
5. Geef de ander niet de schuld
Die is lastig, want in excuses zijn mensen vaak geneigd hoe de ander jou tot een bepaald gedrag leidde. Neem verantwoordelijkheid voor je eigen acties. Als je met een vingertje gaat wijzen, doe je je excuus teniet.
6. Wees bereid meerdere keren excuses te maken
Soms is één keer niet voldoende. Als je écht een grove fout hebt gemaakt en een dierbare diept hebt gekwetst, is het soms nodig om vaker om vergeving te vragen en de ander te verzekeren van je spijt. Sorry zeggen en verwachten dat alles meteen weer koek en ei is, is onrealistisch. Berouw blijven betuigen kan de scherpe randjes er vanaf halen en helpen het vertrouwen te herstellen.
7. Vertel wat je anders gaat doen
Een excuus is niets waard als daarna niets verandert. Deel daarom hoe je in de toekomst wil voorkomen dat dit nog een keer gebeurt. En waarschijnlijk overbodig te zeggen, maar toch: hou je daar ook aan. Alleen dan ziet de ander dat je dit ook echt meent.
In het geval van Willem-Alexander en Máxima betekent dit voorlopig nog even geen vakantie.
Zo ziet het regeringsvliegtuig waarmee de familie naar Griekenland vloog er van binnen uit:
Bron: Psychology today. Beeld: Brunopress
