Libelle Legt Uit: hoe duurzaam is de elektrische tandenborstel eigenlijk?
Duurzaam is het toverwoord van nu, maar soms weet je gewoon niet waar je moet beginnen. Want wat zijn nou eigenlijk duurzame keuzes? Libelle stelt iedere week een duurzaamheidsvraag aan het platform hetkanWEL, voor een groener, eerlijker en leuker leven. Deze week: hoe duurzaam is de elektrische tandenborstel eigenlijk?
Bijna gedachteloos poetsen we (als het goed is) meerdere malen per dag onze tanden, meestal op de automatische piloot. Hoewel we over het algemeen te lang doen met onze borstels (komen we zo op terug), worden er wereldwijd jaarlijks miljarden tandenborstels weggegooid.
Die borstels zijn meestal van plastic. En omdat de productie en het gebruik van de tandenborstel sinds de jaren 30 van de vorige eeuw alleen maar is toegenomen, kunnen we slechts raden hoeveel tandenborstels er inmiddels in het milieu rondzwerven.
7 miljoen bacteriën
Inmiddels poetst de meerderheid in Nederland elektrisch, omdat het je tanden doorgaans schoner maakt, hoewel dat natuurlijk ook afhangt van hoe vaak en hoe lang je poetst. De elektrische tandenborstel gaat doorgaans 3 tot 5 jaar mee, maar het opzetborsteltje natuurlijk niet. Die zouden we eigenlijk elke 3 tot 4 maanden moeten vervangen, zo luidt over het algemeen het advies vanuit de poetswereld. Maar dat doen we meestal niet.
Na drie maanden poetsen wonen er gemiddeld zo’n 7 miljoen bacteriën op je borstel (elektrisch of niet). Daarnaast slijt je borstel en gaan de haren uit elkaar staan, waardoor het poetsen lastiger wordt. Hoe snel dat laatste gebeurt, hangt ook af van de kwaliteit van je borstel en hoe vaak je poetst.
Die hoeveelheid bacteriën kun je binnen de perken houden door de kop van je tandenborstel regelmatig te ontsmetten, door ’m bijvoorbeeld 10 minuten in kokend water te laten weken. Als je zuinig op je tandenborstel bent, creëer je minder afval en dat is beter voor het milieu.
De impact van de elektrische tandenborstel
De milieu-impact van de elektrische tandenborstel is groter dan die van de handtandenborstel. Naast het plastic afval, is er namelijk nog de batterij die gemiddeld elke twee weken opgeladen moet worden en lastig (zo niet onmogelijk) te vervangen of te recyclen is.
Uit Brits onderzoek uit 2020 blijkt dan ook dat de impact van de elektrische borstel 11 keer groter is dan die van een ‘gewone’ tandenborstel van bamboe (waarbij de haartjes van de borstel vaak van nylon zijn). Nog duurzamer zou het zijn, zo concludeert hetzelfde onderzoek, als we handtandenborstels van gerecycled plastic zouden gebruiken, omdat je dan geen land en water nodig hebt voor het telen van bamboe.
Alleen zijn plastic tandenborstels moeilijk te recyclen, omdat ze vaak van verschillende soorten plastic zijn gemaakt. En dus zoekt de poetsindustrie voorzichtig naar andere oplossingen. Zo zijn er handtandenborstels met een afneembare opzetborstel (scheelt ook weer aan afval) en elektrische tandenborstels met een bamboe opzetborstel. Ook wordt er hard gewerkt aan het verlengen van de batterijduur, zodat je je borstel nog maar een paar keer per jaar hoeft op te laden in plaats van elke twee weken. Dat scheelt toch weer stroom.
Conclusie
Een elektrische tandenborstel is veel minder duurzaam dan een ‘gewone’ tandenborstel, maar over het algemeen maakt het je tanden wel beter schoon. De impact van je tandenborstel kun je binnen de perken houden door er zo lang mogelijk mee te doen en hem regelmatig te ontsmetten. Als de batterij van je borstel echt op is, gooi je ’m in de WeCycle-bak die je vaak bij supermarkten vindt. Let bij het kopen van een nieuwe op de batterijduur en kies misschien voor eentje met een opzetborstel van bamboe: die is niet 100% plasticvrij, maar zorgt wel voor minder plastic in het milieu.
