Techjournalist Daniël Verlaan legt uit: zó voorkom je dat je slachtoffer wordt van cybercrime
Het meestgebruikte wachtwoord in Nederland is nog altijd 123456. Maar ook als je een slim wachtwoord bedenkt, is de kans aanwezig dat je wordt gehackt. Waar moet je op letten, en hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt van dergelijke criminele praktijken?
Techjournalist Daniël Verlaan, bij het grote publiek bekend door zijn deelname aan Wie is de mol?, geeft handige tips.
Sterk en veilig wachtwoord
Er ontbreekt binnen Nederland heel veel kennis op het gebied van digitale veiligheid. Veel mensen weten niet wat ze moeten beveiligen en waarvoor, vertelt Daniël Verlaan. Een sterk en veilig wachtwoord is dan ook de eerste stap in de richting van een goede online veiligheid. “Hoe langer je wachtwoord, hoe beter. Het is belangrijk om geen woord, maar een zinnetje te maken. Kies bijvoorbeeld: ‘mijn favoriete tijdschrift is 100% de Libelle’. Je kunt er gewoon spaties aan toevoegen. Een zin is niet alleen gemakkelijker te onthouden dan een lastige combinatie van cijfers en letters, maar is ook veel lastiger te kraken. Zo’n wachtwoord duurt wel tientallen, honderden jaren om te kraken.”
Niet hergebruiken
Wel is het belangrijk om dit zelfbedachte zinnetje níet te hergebruiken. “Als je hetzelfde wachtwoord gebruikt voor je e-mail, je Facebook, je Bol.com- en Zalando-account, of kleine aanpassingen op hetzelfde wachtwoord gebruikt, dan is het meteen weer heel onveilig. Het beste is om per categorie een apart wachtwoord te kiezen”, verklaart Daniël.
Wachtwoord per categorie
Een apart wachtwoord per categorie, dus. “Vooral je e-mail is belangrijk, want dit is de toegang tot al je andere accounts. Kies ook een sterk wachtwoord voor al je online betaaldiensten, zoals Paypall en je bankaccount, een wachtwoord voor je sociale media en eentje voor de webshops waar je dingen bestelt. Als je Spotify-account wordt gehackt is dat niet fijn, maar het ergste wat er dan kan gebeuren is dat iemand via jouw account muziek gaat luisteren. Wanneer iemand het wachtwoord van jouw Zalando-account hackt, kan diegene op rekening allerlei dingen bestellen die jij dan moet betalen”, verklaart Daniël.
Wachtwoorden onthouden
Het belang van een sterk wachtwoord is duidelijk, maar hoe kun je deze lange wachtwoorden nou onthouden? “Je hebt verschillende tools of programma’s waarmee je wachtwoorden in een digitale kluis kunt opslaan. Dat is heel veilig en daarmee hoef je dus niet al je wachtwoorden zelf te onthouden. Voor deze digitale kluis heb je een heel sterk wachtwoord nodig en alleen die hoef je dan te onthouden. Ik raad LastPass aan, dit is gratis. Dus als je het wil proberen, is dit een goede.”
“Vind je dit te lastig? Dan kun je de wachtwoorden ook door internetbrowser Chrome laten onthouden, of ze op je Apple apparaten in de sleutelhanger laten opslaan. Het opschrijven in een boekje is ook een veilige manier. Vind je dat eng? Dan is het een goed idee om alle wachtwoorden die je opschrijft te laten beginnen met een speciaal woord dat je niet opschrijft, maar onthoudt. Zo valt het minder op dat het om je wachtwoorden gaat, wanneer je boekje in verkeerde handen terechtkomt”, legt hij uit.
Identiteitsfraude
“Veel mensen denken dat ze niet gehackt worden omdat ze niet interessant zijn. Dat is de grootste misvatting in Nederland. Criminelen zijn niet geïnteresseerd in wie je bent, maar zijn op één ding uit: geld. Ze zijn geïnteresseerd in twee dingen: je bankrekening en je identiteitsbewijs. Je bankrekening willen ze plunderen en kunnen ze gebruiken om te witwassen. Ook je identiteitsbewijs kunnen ze bemachtigen als je deze ooit per e-mail of in een berichtje hebt verstuurd. Dat is heel gevaarlijk, want daarmee kunnen ze bijvoorbeeld een lening afsluiten op jouw naam, een huurcontract voor een woning tekenen, telefoonabonnementen afsluiten en dergelijke. Je kunt hier heel moeilijk vanaf komen als dit gebeurt, want je identiteit kun je niet aanpassen."
Kopie ID
Gelukkig kun je je ook hiertegen wapenen, tipt Daniël. “Je kunt gebruik maken van de app Kopie ID van de Rijksoverheid. Daarmee kun je op een veilige manier een kopie van je ID maken door er een watermerk aan toe te voegen met daarop de datum en het doel van de kopie. Met een dergelijke kopie kan een hacker niets beginnen”, besluit Daniël Verlaan.
Wil je meer weten over online veiligheid en het belang van goed beveiligen? In Daniëls boek Ik weet je wachtwoord kun je er heel veel over lezen.
Ook Libelle’s techvlogger Nina heeft handige tips om online fraude te voorkomen: