Zó herken je een beroerte
Beroertes komen vaak voor: elk jaar worden rond de 46.000 mensen in Nederland getroffen door een beroerte. Het is zelfs de nummer 2 doodsoorzaak bij vrouwen. Een beroerte kan grote gevolgen hebben voor je gezondheid. Het is daarom belangrijk dat je de symptomen op tijd herkent.
Bij een beroerte gaat er iets mis in de hersenen. Een deel van de hersenen krijgt voor kortere of langere tijd geen zuurstof meer, waardoor je plotseling last krijgt van uitvalsverschijnselen.
Een overkoepelende term
Beroerte (ook wel CVA: Cerebro Vasculair Accident) is de overkoepelende term voor drie hersenaandoeningen: hersenbloeding, herseninfarct en TIA, een mini-herseninfarct waarbij het bloedpropje vanzelf oplost. Dat klinkt onschuldiger dan het is. Professor de Leeuw (vasculair neuroloog Radboud UMC) benadrukt het gevaar van zo’n TIA. “Het is een serieuze waarschuwing, want er is een grote kans dat er een herseninfarct volgt. Helaas wordt de ernst van een TIA enorm onderschat.”
Bel meteen 112
De kenmerken van een beroerte verschillen per persoon. Belangrijk is om altijd direct 112 (en niet eerst de huisarts!) te bellen bij de volgende symptomen: als iemand plotseling een scheve mond heeft, slecht ziet of tijdelijk blind is, warrig of onverstaanbaar spreekt of een arm of been niet kan bewegen. Wat ook kan voorkomen is misselijkheid, duizeligheid of een verminderd, doof gevoel in gezicht, arm of been. De Leeuw: “Dan dus meteen het alarmnummer bellen. Elke seconde telt, want door het zuurstofgebrek in de hersenen sterven er in razend tempo duizenden zenuwcellen af, wat ernstige schade kan veroorzaken.”
De gevolgen kunnen ernstig zijn
Bij een herseninfarct is er een langer durende afsluiting van een bloedvat in de hersenen. Bij een hersenbloeding is er sprake van een scheurtje in een bloedvat van de hersenen. Een beroerte kan ernstige gevolgen voor je het gezondheid hebben. Het kan leiden tot:
- Verlammingen
- Spreek- en taalstoornissen
- Concentratie- of geheugenstoornissen
- Problemen bij het zien
- Veranderingen in gedrag en persoonlijkheid
Deze gevolgen hangen af van de grootte én de plaats van het getroffen gebied in de hersenen.
Belangrijkste symptomen
Een beroerte gebeurt vaak totaal onverwacht, zonder duidelijke waarschuwing vooraf. Wel zijn er duidelijke signalen die op een beroerte kunnen wijzen. Een scheve mond, verwarde spraak en een lamme arm komen verreweg het vaakst voor.
- Scheve mond: de mondhoek hangt plotseling naar beneden. Vraag of de persoon zijn tanden wil laten zien, en kijk of de mond scheef hangt.
- Verwarde spraak: iemand praat ineens heel verward of komt niet goed uit zijn woorden. Laat de persoon een zin uitspreken en check hoe zijn spraak is.
- Lamme arm: er ontstaat plotseling krachtsverlies of verlamming van een arm. Vraag de persoon of hij zijn beide armen naar voren wil strekken en de binnenkant van zijn handen naar boven kan draaien. Kijk vervolgens of de arm wegzakt.
Herken jij een van deze signalen? Bel dan direct 112.
Overige symptomen
Er zijn nog een paar andere signalen die kunnen wijzen op een beroerte. Namelijk:
- Krachtverlies of verlamming van een been.
- Plotseling dubbel zien, maar één helft van het gezichtsveld zien of ineens blind zijn aan een van de ogen.
- Ineens hevige draaiduizeligheid of coördinatie- en evenwichtsstoornissen.
- Plotseling zeer ernstige hoofdpijn zonder oorzaak (komt alleen bij een hersenbloeding voor).
