Column - Femke over discriminatie

“Niet alleen donker, maar ook nog dom.” Jack Spijkerman zei het een tijdje geleden in het programma RTL Late Night tegen presentator Humberto Tan. Het was bedoeld als grapje, dat had iedereen door, maar echt grappig was het niet. Humberto wist volgens mij ook niet zo goed wat hij ervan moest denken, zijn mond vertrok een beetje en hij praatte er snel overheen.
Ik ken de situatie. Ook ik heb meerdere keren zo’n foute opmerking gemaakt. Die vindt zijn oorsprong in de gedachte: Ik ben niet racistisch, ik ben heel vrij. Iedereen weet dat van mij. Ik kom wel weg met zo’n uitspraak. Die is júist grappig uit mijn mond.
Toch is dat een misvatting. Lang gold Nederland als een tolerant land, maar dat is er wel een beetje af. Homo’s en allochtonen hebben het hier momenteel zwaar te verduren. En daarom zijn grapjes van witte hetero’s niet leuk. Ook al gaat het allemaal onder het mom van: jij mag zijn wie je bent en ik maak een grapje, omdat ik denk dat we er inmiddels wel overheen zijn dat jouw voorouders slaven waren en de mijne overheersers…er is nog niet genoeg tijd verstreken om humor te maken van iets dat in de basis heel pijnlijk is. Hoe hard we ook proberen elkaar als gelijkwaardig te zien: het is nog niet gelukt. De homo-emancipatie is nog lang niet voltooid en discriminatie op basis van ras is aan de orde van de dag. Ik heb vrienden die beweren dat je overal een grap van moet kunnen maken, omdat het lucht in bepaalde situaties brengt, maar ik ben het hier niet mee eens. Als een man iets vrouwelijks doet of zegt, wordt er heel makkelijk ‘homo’ geroepen. Iedereen lacht, maar waarom eigenlijk. Hoe voelt de ‘echte’ homo in het gezelschap zich en roept er ooit iemand ‘hetero’? Zegt er ooit iemand: “Je bent niet alleen blank, maar ook nog dom”? Nee, want blank en dom is geen combinatie die we in ons hoofd maken. En dat zegt toch al genoeg? Het mag dan een grapje zijn, wat Jack Spijkerman zei, maar er ligt racisme aan ten grondslag. En zolang we daar nog niet vanaf zijn, zolang homo’s en donkere mensen nog altijd als afwijkend beschouwd worden in onze maatschappij, moeten we als witte hetero’s gewoon maar geen quasi grappige opmerkingen maken.
Femke Sterken (32) is reportageredacteur bij Libelle. Ze is getrouwd met Reinier en moeder van baby Max. Femke woont in Amsterdam. Lees ook haar column waarin ze vertelt over de ontmoeting met haar grootste idool of een van de andere columns.