Anita (48) gaat kopje onder door de stijgende (energie)prijzen: “Mijn kinderen voelen mijn angst”

“Eindelijk dacht ik vrij te zijn van geldzorgen, slapeloze nachten en angst. Na 15 jaar armoede had ik sinds vorig jaar mijn financiën weer op de rit. Totdat de verhoogde gasrekening op de mat viel. Die was niet € 210, zoals altijd, maar € 640! Ik kreeg het er benauwd van. Het kleine beetje spaargeld dat mijn man en ik sinds kort weer opbouwden, moesten we aanbreken om rond te komen.

Maar toen werd de gasrekening nóg € 200 duurder en ook de boodschappen in de supermarkt gaan meer en meer kosten. Waar moet ik dat vandaan halen? We hebben het niet. Moeten we terug naar de verschrikkelijke tijd waarin we continu zorgen hadden om geld? Ik ben bang van wel.

€ 200.000 schuld

Als gedupeerden van de toeslagenaffaire hadden mijn man en ik een schuld van tienduizenden euro’s. Middenin de economische crisis verkochten we noodgedwongen ons huis met een flinke restschuld. In totaal stonden we € 200.000 in het rood.

Ik hoef je vast niet te vertellen hoeveel stress dat oplevert. De stress vrat me vanbinnen op, ik viel kilo’s af. 15 jaar lang was er geen ruimte voor extraatjes zodat we onze schulden konden aflossen. Armoede doet iets met je. Ik was meer een robot dan een mens. Onze drie kinderen kregen nooit een cadeau, ook niet met kerst en hun verjaardag en we gingen nooit op vakantie. Dat is als moeder een hel.

De kinderen waren te jong om echt te begrijpen wat schulden en financiële problemen inhielden, maar voelden natuurlijk wel de teleurstelling als al hun vrienden op een sport mochten, behalve zij. ‘Jullie willen niet dat ik gezond blijf’, zeiden ze vaak uit frustratie. ‘Hier thuis is helemaal niets te doen!’ Ik vond het vreselijk om ze zo te zien, maar we konden ze niets geven.

Proeven van zorgeloosheid

Na keihard knokken, betaalden mijn man en ik vorig jaar onze laatste schulden af. De afgelopen maanden ben ik voor het eerst weer een paar kilo aangekomen en heb ik kunnen proeven van een leven waarin ruimte is voor leuke dingen. We gingen voor het eerst met onze kinderen naar Spanje en moesten zowaar leren wat ontspanning en zorgeloosheid was. Ik kon mijn kinderen eindelijk een verjaardagscadeau geven. Ik genoot ervan om lekker te koken. Het zijn kleine dingen, maar voor ons voelde het allemaal gigantisch.

Opstapelende rekeningen

We hebben amper kunnen wennen aan dat gevoel, want de rekeningen stapelen zich alweer op. Met de € 3000 die mijn man en ik samen maandelijks verdienen, kwamen we de afgelopen maanden prima rond, maar het is niet meer genoeg.

Waar we jaren geleden slechts € 510 per maand betaalden voor onze huurwoning, is de huur inmiddels opgelopen tot € 840. Aan boodschappen voor een gezin van vijf was ik de afgelopen maanden € 110 per week kwijt, nu betaal ik € 170 per week. En dan koop ik absoluut geen gekke dingen. Tel daar de kosten bij op voor onze auto’s, verzekeringen en de elektriciteits- en gasrekening en we komen € 500 per maand te kort!

Het is het resultaat van de markt, de maatschappij én onze slecht geïsoleerde huurwoning. Als het buiten waait, wapperen de gordijnen hier binnen, ook al zijn de ramen dicht. In de winter is het huis soms niet warm te krijgen.

Wat moeten we doen?

Ik wil geen arm gezin meer zijn. Ik wil mijn kinderen niet weer teleurstellen. Ik wil niet eens dénken aan de mogelijkheid dat ons leven teruggaat naar hoe het hiervoor was. Maar toch schiet het regelmatig door mijn hoofd. Wat moeten we doen? Moeten we onze tweede auto weg doen? Het zou veel geld schelen. Maar hoe komen we dan allebei op ons werk waar we onregelmatige diensten hebben?

Ik werk parttime. Daarnaast ben ik vrijwilliger bij de gemeente, waar ik mensen in financiële nood help de juiste hulp te vinden. Ik ken hun stress, hun verdriet en wil dit graag blijven doen. Maar ik ben bang dat ik ermee moet stoppen zodat ik meer betaald kan werken.

Het is toch van de zotte dat ik mijn vrijwilligerswerk moet laten lopen omdat het beleid faalt? Want in mijn ogen komen veel van de stijgende prijzen vooral door het tekortschieten van de overheid. Het lijkt alsof de mensen aan de top niet weten wat zich afspeelt bij de mensen die nu in armoede leven. Ja, we kunnen de verwarming op 16 graden zetten, we kunnen eenmaal per week gaan douchen, we kunnen minder elektriciteit gebruiken. Maar het zijn geen langetermijnoplossingen. Het is én de huur én het gas én de elektriciteit én het water én de benzine én de boodschappen die duurder worden. Het is te veel. En toch vercommercialiseert de overheid deze markten nog altijd, worden gas, energie en benzine flink belast en komt de woningbouw onze huizen niet extra isoleren.

#ikredhetnietmeer

Om aandacht voor dit probleem te vragen deed ik vorig jaar mee met de trending hashtag #ikredhetnietmeer op Twitter. Duizenden mensen deelden berichten over hun benarde financiële situaties, waaronder ik. Er rust nog steeds een taboe op armoede, maar ik ben niet meer bang om er open over te zijn en te schreeuwen: ‘Tot hier en niet verder. We redden het niet meer.’

Stress en angst

Mijn kinderen zijn nu oud genoeg om te weten dat het niet goed gaat. De afgelopen maanden bloeiden ze op, nu zie ik ze weer in hun schulp kruipen. Ze voelen aan dat straks weer heel veel dingen níet kunnen. Ze voelen mijn angst. Het breekt mijn hart. Maar zelf voel ik die angst net zo goed. Wat als de prijzen hoger en hoger worden? Ik kan nu al niet meer rondkomen, waar houdt het op? Ik heb er alweer slapeloze nachten van.”