Sonja (49) en haar dochter Céleste (19) gaan naar Turkije: “Mijn man ligt al dagen onder het puin en we krijgen geen gehoor”

Sonja (49) en Céleste (19) Köse zijn onderweg naar Turkije, waar hun man en vader sinds de aardbeving onder het puin ligt. Ze hebben hem nog niet gesproken, maar hopen hem te vinden. “Ik word gek als ik thuis blijf zitten.”

“Kun je heel even wachten? Ik sta bij de paspoortcontrole.” Sonja Köse is halsoverkop vertrokken naar Turkije om haar man Sal Köse (49) te zoeken. Zondagavond sprak ze hem voor het laatst aan de telefoon, toen hij nog rustig in zijn appartementje in de Turkse provincie Hatay zat. Enkele uren later stortte het gebouw in door de aardbeving. “Sindsdien heb ik niets meer gehoord”, vertelt Sonja. “Er komt geluid onder het puin vandaan waar hij ligt”, zegt dochter Céleste hoopvol. “Misschien is hij er nog. Dat is wat we onszelf voorhouden.” In de hoop iets te kunnen doen, vertrekt Sonja daarom met haar zoon (22) en dochter (19) naar Turkije. “Ik kan niet langer thuis zitten terwijl mijn man onder een acht meter hoog ingestort flatgebouw ligt en het nog uren of dagen kan duren voordat hulpdiensten hem bereiken”, zegt Sonja. “Ik moet iets doen!”

Aardbeving in Turkije

Sonja: “Maandagmorgen stond mijn zoon aan mijn bed. ‘Mam, er is een enorme aardbeving in Turkije geweest’, zei hij. Ik wist niet hoe gauw ik mijn man moest bellen, die een paar maanden in Turkije woont voor een werkproject en familiebezoek. De telefoon ging niet over. Ik dacht dat ik gek werd. Ik wérd gek. Vooral toen ik ook andere familieleden in Turkije niet te pakken kreeg.”

Céleste: “De afgelopen drie dagen zijn één grote waas. Onze familie verzamelde zich bij ons thuis in Zutphen. We hebben gehuild en gepraat, gebeld en het nieuws gevolgd. En geprobeerd hoop te houden dat papa nog leeft. De afgelopen dagen waren zo absurd. Het lijkt wel een film.”

Sonja: “Een horrorfilm. Gistermiddag kregen we eindelijk een tante en nichtje in Turkije aan de lijn. Zij bevestigden waarvoor we al bang waren. Het gebouw waar mijn man rustig lag te slapen, was ingestort en sindsdien hadden ze niets meer van hem vernomen. Mijn schoonvader en zwager liggen honderdvijftig meter verderop onder het puin en zijn ook nog niet gevonden.”

Geluiden van onder het puin

Céleste: “We houden hoop. Twee andere familieleden zijn wél onder het puin vandaan gehaald en zijn aanspreekbaar. Ze hebben mijn oom horen schreeuwen onder het puin. Mijn tante vertelde ook dat er geluid onder het puin vandaan komt waar mijn vader ligt: getik, gekerm, stemmen. Soms wordt er om hulp geschreeuwd. Mijn vaders stem hoort ze niet, maar het kan dat hij nog leeft. ‘Het komt goed, het komt goed’, zeg ik continu tegen mezelf als ik weer een inzinking heb. Dat is het enige wat ik kan doen.”

Sonja: “Sal is een pitbull, die gaat dit overleven. Dat is de gedachte die ik ook probeer vast te houden. Hij leeft voor zijn gezin, voor zijn kinderen, voor mij. En hij keek zo uit naar onze toekomstplannen: we zouden eindelijk weer als gezin samen in Nederland gaan wonen. Sal was in Turkije voor een bouwproject. Het appartementencomplex was bijna af en dan zou hij terug verhuizen. Ook daar is natuurlijk niets meer van over. Ons leven is letterlijk en figuurlijk ingestort.”

We moeten iets doen

Céleste: “De AFAD (een Turkse hulpautoriteit bij noodgevallen, red.) haalt mensen met graafmachines onder het puin vandaan. Ze kunnen echter nog niets voor ons doen. Er zijn te veel gewonden en te weinig hulpverleners. Onze vader komt later aan de beurt. Morgen, misschien, maar die tijd hebben we niet! Hij ligt al drie dagen onder het puin. We moeten nu iets doen. De afgelopen dagen hebben we papa continu berichten gestuurd. Eerst kregen de whatsappjes maar één vinkje: ze waren wel verstuurd maar niet ontvangen. Sinds gisteren hebben de berichtjes twee vinkjes: hij heeft ze binnengekregen, maar nog niet gelezen. Het kan zijn dat de telefoonservice ineens is gaan werken, maar ik hoop dat het betekent dat hij zijn telefoon heeft aangeraakt.”

Sonja: “Vannacht besloten we om tickets te kopen en naar Turkije te gaan, ondanks alle gevaren. Ik weet dat mijn kinderen en ik de enorme brokstukken niet eigenhandig kunnen tillen, maar misschien kan ik zijn naam roepen. Of op zoek gaan naar hulporganisaties dáár en proberen hun aandacht te trekken. Er zullen duizenden mensen zijn met hetzelfde idee, maar welke keuze heb ik?”

Céleste: “En we moeten er ook heen voor anderen. Voor iedereen die op straat leeft, zonder huis en zonder eten, zoals mijn nichtje nu. Er zijn amper primaire levensbehoeftes, zoals drinken of maandverband...”

Ik voel me schuldig als ik slaap

Sonja: “We hadden de helderheid van geest om drie koffers in te pakken met kleden, powerbanks, oogdruppels, jassen, mutsen en proteïnebars. Zo kunnen we in ieder geval íémand helpen daar. Het is vreemd hoe scherp je bent als je in de overlevingsmodus staat. Ik moet mezelf gewoon bezig houden. Ik voel me al schuldig als ik slaap. Hoe kan ik warm onder een deken gaan liggen terwijl mijn man bij 5 graden onder de brokstukken ligt? Alle horrorscenario’s hebben mijn gedachten al gepasseerd. Over hoe hij erbij ligt, of hij er nog is... Zeker nu: zijn telefoon ging gister een paar keer over, maar sinds een uur niet meer. We hopen dat mensen alles doen om te helpen en ons verhaal delen en dat er meer hulp komt om te helpen zoeken naar mensen onder het puin. Dat is onze enige hoop.”

Céleste: “Ik hoop alleen maar dat ik mijn vader binnenkort weer kan knuffelen. Dat is het enige waaraan ik nog denk.”

Slecht nieuws

Dan moet Sonja plotseling ophangen wegens slecht nieuws. Even later laat ze weten dat de broer en vader van Sal, Yilmaz Köse (53) en Hamis Köse (87) zijn overleden. Van Sal zelf is er nog geen nieuws.