Tessa (55) over de rellen in Paramaribo: “Het lijkt wel een oorlogsgebied”

“Er heerst in Suriname diepe armoede, mensen hebben steeds minder te besteden. In korte tijd is de overheid met meerdere financiële maatregelen gekomen: zo moest de brandstofprijs omhoog en werd er BTW ingevoerd, waardoor alles ook nog eens 10% duurder werd. Het gemiddelde salaris is omgerekend € 200 à € 300 per maand. Als ik boodschappen ga doen, ben ik zo € 100 kwijt en daar doe ik dan nog geen week mee. Kun je nagaan hoe laag dat inkomen is. Mensen hebben soms drie banen om te kunnen rondkomen. Ouders kunnen hun kinderen niet meer iedere dag een warme maaltijd geven, of moeten ze zonder ontbijt naar school sturen. Het is echt heel schrijnend en daar toont de overheid nauwelijks begrip voor.

De protestdemonstraties begonnen vrijdag in het centrum van Paramaribo, vlakbij waar ik woon. Zelf demonstreerde ik niet mee, maar vanuit mijn woning hoorde ik constant een dreigend geluid. Dat bleek de helikopter die boven het Onafhankelijkheidsplein cirkelde. Op Facebook las ik dat de sfeer was omgeslagen. Het was aanvankelijk een vreedzaam protest, tot een groep begon te rellen. Steeds meer aanwezigen vonden de situatie angstaanjagend worden en verlieten het centrum. Uiteindelijk is het parlementsgebouw bestormd. De lobby van het gebouw werd vernield, er werd brand gesticht en winkels werden geplunderd. De politie kwam en begon met traangas en losse flodders te schieten. Mijn schoonzus en neef waren bij het protest aanwezig, ook zij dachten dat het een vreedzame mars zou worden. Toen ze rook zagen, wisten ze dat het uit de hand liep, en hebben ze de binnenstad gauw verlaten.

Pas aan het einde van de dag ging ik zelf de deur uit, ik moest eten naar mijn moeder brengen. Wat ik toen zag, deed me denken aan de ergste coronatijd: het was uitgestorven op straat. Alle winkels hadden hun rolluiken dicht en er was niemand te bekennen. Zaterdag waren de straten zelfs afgezet met dranghekken. Ik had afgesproken bij een hotel, maar kon er niet komen. Het gaf me een angstig gevoel, het leek wel een oorlogsgebied.

Het is nu een paar dagen later en die grimmige sfeer in de stad is gebleven. Winkeliers met gesneuvelde etalages kiezen ervoor om de boel dicht te metselen. Een nieuwe ruit plaatsen durven ze niet, want wat als-ie komende week weer wordt ingeslagen? Het voelt als stilte voor de storm. Er zouden maandag al nieuwe protesten zijn, die zijn er niet van gekomen, maar het voelt alsof er ieder moment iets kan gebeuren. De regering laat namelijk niet voldoende van zich horen. De manier waarop ze reageren is met name dreigend: ze benadrukken streng te zullen optreden bij eventuele volgende rellen. Waar blijft de reactie op de onvrede? De demonstraties waren er niet voor niks, het gaat slecht met het land. Ik heb nichtjes hier in de stad wonen en ook bij hen zie ik dat hun leven steeds soberder wordt. Ze werken in winkels en dat verdient niet zo goed, maar voorheen konden ze hier wel van rondkomen. Dat is inmiddels wel anders.

Voor de deelnemers aan de protesten heb ik veel begrip, er moet echt iets gebeuren. Voor de oproerkraaiers die de vreedzame demonstratie waarschijnlijk hebben geïnfiltreerd, heb ik dat niet. De boodschap lijkt hierdoor verloren gegaan. De regering focust in haar reactie namelijk uitsluitend op het rellen, en niet op waar het protest om ging. Pas dinsdagochtend las ik voor het eerst in de krant dat de regering versneld een sociaal programma wil opzetten. Erg laat, als je het mij vraagt, dat had veel eerder moeten gebeuren.

Hoe de komende dagen eruit gaan zien, weet ik niet, maar ik blijf zo veel mogelijk thuis. Het voelt alsof er een sluier over Paramaribo hangt, het is heel onheilspellend. Voor de zekerheid heb ik extra boodschappen in huis gehaald en mijn auto volgetankt. Want wat als benzinestations worden belaagd? Het openbaar vervoer ligt nog steeds plat. Ik ben continu in contact met mijn dierbaren. ‘Zijn jullie veilig thuis gekomen?’, ‘Blijf alsjeblieft binnen’, ‘Doe voorzichtig’, appen we naar elkaar. We zijn alert en houden elkaar op de hoogte. Ik hoop dat de regering snel verlichting zal brengen. Kunnen ze dat? Het land is zo goed als failliet, er zijn enorm veel schulden. De hele situatie is ontzettend zonde, want Suriname is zo’n prachtig land en buiten het stadscentrum valt er nog altijd veel moois te zien en beleven.”