null Beeld

Wat heeft de kou met eikenprocessierupsen en andere insecten gedaan?

We hoeven je niet te vertellen dat het de afgelopen weken behoorlijk koud is geweest en dat er flink wat sneeuw is gevallen. Grote kans dat jij hier volop winterpret aan hebt beleefd, maar hoe zit dat eigenlijk met insecten? Hebben zij de extreme kou wel overleefd?

Tara Stokdijk

Vorige week vroor het 15 graden. Vlinders, wespen, lieveheersbeestjes, spinnen én de eikenprocessierups: kunnen zij wel tegen deze bizarre kou? En wat als volgend weekend het lentezonnetje ineens weer flink schijnt: komen ze dan niet te vroeg uit hun winterslaap?

Insecten in de kou

Het was behoorlijk koud afgelopen week, maar de meeste insecten hebben dit zonder problemen overleefd. Zij maken namelijk een natuurlijke antivries aan, een vloeibare substantie, waardoor ze de kou kunnen overleven. Dit geldt - helaas - ook voor de eikenprocessierups. Deze ligt al vanaf het najaar in het ei te wachten tot het warm genoeg is om naar buiten te komen. Door middel van antivries in hun lichaam, overleven ze in de tussentijd de winterse temperaturen.

Lekker naar binnen

Er zijn wel een boel insecten van tropische afkomst die de kou buiten niet overleven. Daarom gaan ze zoveel mogelijk naar binnen toe. Zij brengen de winter door in schuren, loodsen of kassen. Muggen zoeken de warmte ook op in autobanden of potplanten. De Aziatische lieveheersbeestjes, die ook niet tegen de kou kunnen, overwinteren in huis. Het kan dus zomaar zijn dat je er een aantal bent tegengekomen de afgelopen weken.

Tekort aan vocht

In de vorstperiode schuilt wel een ander gevaar, vertelt entomoloog Henk Vlug aan RTL Nieuws, namelijk: tekort aan vocht. "Tegen kou kunnen insecten in Noordwest-Europa wel. Maar tegen langdurige droge vorst zonder sneeuwdek niet, dan drogen ze uit." De langpootmug is hier een voorbeeld van, dat is een insect die dood zou zijn gegaan als de vorstperiode te lang zou hebben geduurd.

Warm weekend

Komend weekend wordt het lenteweer en kunnen de temperaturen wel oplopen tot 15 graden. Of de insecten hierdoor te vroeg uit hun winterslaap kunnen ontwaken? Dat is mogelijk, maar de meeste insecten hebben hun sensoren goed afgesteld staan, en blijven nog even in ruststand. "De insecten letten niet alleen op de temperatuur, maar ook op de lichthoeveelheid en daglengte. Hoewel het warmer wordt, is er nog niet genoeg daglengte om uit hun ei te komen", aldus Vlug.

Te warme kelders en schuren

Afgelopen week was er meer kans dat de winterslaap van insecten werd verstoord. Er zijn namelijk veel insecten die hun winterslaap doorbrengen in schuurtjes en kelders, denk aan vlinders. Maar wegens de vorst zetten mensen de afgelopen week massaal hun verwarming aan in de schuur en de kelder, om bevroren leidingen te voorkomen. Dit kan de vlinders wel te vroeg doen ontwaken.

Voorkomen én genezen: dit doe je tegen de eikenprocessierups.

De beste berichten van Libelle in je mailbox ontvangen? Meld je nu aan voor de nieuwsbrief!

Bron: RTL Nieuws. Beeld: iStock

Op alle verhalen van Libelle rust uiteraard copyright. Linken kan altijd, eventueel met de intro van het stuk erboven. Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@libelle.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden