Beatrix en co. en hun diepe banden met Amerikaanse presidenten

Elke week duiken we in de royal archieven voor koninklijke kiekjes met een goed verhaal. Deze week gaan we terug naar 19 april 1982, toen koningin Beatrix in het Witte Huis langsging bij president Reagan.

Barack Obama noemde Willem-Alexander en Máxima in 2015 ‘wonderful friends’. Koningin Juliana logeerde regelmatig bij Eleanor Roosevelt. Koningin Beatrix was fan van John F. Kennedy, en andersom. En Franklin Roosevelt was zelfs peetvader van een Nederlandse prinses. De banden tussen de Oranjes en een hele rits Amerikaanse presidenten zijn bijzonder hecht. En dat is eigenlijk ook helemaal niet zo gek.

De geest van Nederlanders

Wilhelmina, Juliana, Bernhard, Beatrix, Claus, Willem-Alexander en Máxima. Stuk voor stuk zijn ze ooit in het Witte Huis geweest. Meer dan eens ook nog, bij heel veel verschillende presidenten. In 2015 gingen Willem-Alexander en Máxima voor het laatst langs, toen bij de Obama’s. In 1940 was het prinses Juliana die als eerste ging, naar president Roosevelt. Wat dat betreft ligt het officiële bezoek van 1982, precies veertig jaar geleden, keurig in het midden van de geschiedenis van de Oranje-banden met The Oval Office.

Beatrix in Washtington

In dat jaar was het de nog best nieuwbakken koningin Beatrix die de honneurs in Washington waarnam, samen met prins Claus. Ze dineerden met de Reagans in het Witte Huis, waar de president in een toespraak nog even haarfijn uitlegde waarom hij HM zo graag over de vloer had. “Drie Amerikaanse presidenten zijn van Nederlandse komaf, maar dat zal Majesteit vast niet verbazen. Martin van Buren, Theodore Roosevelt en Franklin Roosevelt. Wat zij hebben bijgedragen aan de VS is welbekend. Maar talloze minder bekende mannen en vrouwen met Nederlandse roots hebben ook bijgedragen aan de opbouw van Amerika. Ons land is gebouwd op de geest die Nederlanders ons hebben meegegeven.”

Een Nederlandse president

Het is een feit waar elke president weer van doordrongen leek. Niet zo gek ook. Negen oud-presidenten stammen af van de Leidse Pilgrim Fathers. Deze groep Engelse protestanten vluchtte in 1609 naar Leiden na een conflict met de Church of England. Ze gingen er naar de universiteit die veel later ook bij de Oranjes geliefd zou worden. In 1620 vertrokken ze met het schip de Mayflower naar Amerika om daar een eigen kolonie te stichten. Met succes. Dat Nederland zo leidend was in het succes van de Founding Fathers, is door de politieke generaties erna nooit vergeten.

Amerika had zelfs een Nederlandse president, ooit, ruim honderd jaar voor ons koningshuis de banden met het Witte Huis officieel aanhaalde. De achtste president van de VS was Martin van Buren, die niet alleen in naam heel Nederlands klonk maar zelfs Nederlandssprekend was. Engels was zijn tweede taal.

Minder behendig in de taal maar niet minder trots op zijn komaf was Franklin Delano Roosevelt (FDR) die alle vier de keren dat hij werd ingezworen als president een Nederlandse familiebijbel gebruikte.

Peetoom FDR

Het was FDR die de vele tripjes van de Oranjes naar het Witte Huis in beweging zette. Koningin Wilhelmina en prinses Juliana hadden elk zo hun eigen band met FDR. Wilhelmina en Juliana spraken begin jaren veertig vanuit Canada geregeld met hem tijdens de Tweede Wereldoorlog en prinses Juliana raakte goed bevriend met zijn vrouw Eleanor. Uiteindelijk werd FDR zelfs peetoom van prinses Margriet, geboren tijdens die oorlog die ze onderling zo verbond.

Maar het zou prinses en later koningin Beatrix worden die het vaakst schouder aan schouder stond met presidenten, zoals exact veertig jaar geleden. Zij ontmoette Eisenhower, Kennedy (die haar zó aan de praat hield dat ze achteraf een excuusbriefje schreef dat ze haar lunch niet op had gekregen), Reagan en Clinton in het Witte Huis, en kreeg in 2005 in Nederland George Bush Jr. in Nederland op bezoek. Senior en zijn vrouw Barbara ontving ze ook al eens op eigen bodem, in 1989. In Leiden natuurlijk, want dat is voor Beatrix net zo’n speciale plek als voor veel Amerikanen. Bijzonder om keer op keer te zien hoe de Amerikanen zich daar altijd zo acuut bewust van zijn.