Dagboek van Anne-Wil: “Er valt niets te protesteren. Elk woord van Han is waar”

Vrijdag

Nadat Bart boos was vertrokken, zat ik nog steeds roerloos aan de keukentafel toen Han binnenkwam. Hij ging naast me zitten en sloeg een arm om me heen. Met mijn hoofd op zijn schouder begon ik te huilen. Han zei niks, streelde alleen mijn haren en trok me nog wat steviger tegen zich aan. Toen ik een beetje was bedaard, gaf hij mij een stuk keukenrol en zette thee. Daarna vroeg hij pas wat er aan de hand was. “Ik zag Bart naar buiten stormen toen ik beneden kwam. Ruzie met je zoon? Hoe hebben jullie dát voor elkaar gekregen?” Ik haalde diep adem en probeerde te vertellen wat er gebeurd was zonder opnieuw in tranen uit te barsten. Ik vertelde dat Bart en Engelien boos zijn, omdat ik Manon mijn hulp heb aangeboden, maar niet aan hen. Han keek peinzend voor zich uit. “Ze hadden het toch aan mij kunnen vragen?” zei ik, toen zijn zwijgen wat lang begon te duren. “Dan had ik ze heus wel geholpen.”

Han draaide zich naar me toe. “Ik denk dat Bart en Engelien vinden dat je had moeten weten dat het water hen aan de lippen staat en je uit jezelf hulp had moeten aanbieden. Als er iets met Manon is, voel jij dat al voordat ze er een woord over heeft gezegd. Dat weet Manon, dat weet ik en dat weet Bart ook. Het is niet leuk om het gevoel te hebben dat je zusje wordt voorgetrokken, zeker niet als je het zelf zwaar hebt én je je vrouw ziet lijden.” Ik wilde protesteren, maar zei niks. Wat viel er te protesteren? Elk woord van Han was waar. Ik veegde de laatste tranen van mijn gezicht. “Je hebt gelijk, maar het is nooit de bedoeling geweest Manon voor te trekken en Bart en Engelien te laten zitten.”

“Dat weet ik”, zei Han. “Maar zij voelen het wel zo.” Met een klein stemmetje vroeg ik: “Wat moet ik nou doen?” “Hier moet je heel rustig over nadenken. Bedenk goed wat je kunt doen om je relatie met Bart weer op de rails te krijgen. Met alleen sorry zeggen ben je er niet, Anne-Wil. Sorry moet je niet zeggen, maar doen.” Ik knikte alleen maar. Ik heb me in geen tijden zo onzeker en verdrietig gevoeld.

Maandag

Anja komt langs. We hebben de afgelopen tijd bijna dagelijks contact. Ze vindt het prettig om over Jaap te praten en vertelt tot in detail hoe zijn dagen verlopen, wat hij heeft gegeten en hoe hij zich voelt. Ze deelt haar angsten en hoop met mij. Hoop waarvan ze weet dat die nergens op is gebaseerd, maar die haar de kracht geeft om haar man bij te staan. Nu Jaap zo hard achteruitgaat, heeft de arts voorgesteld hem naar een hospice over te brengen. Anders zal het erg zwaar worden voor haar. “Ik heb Jaap beloofd dat hij thuis zal sterven”, zegt Anja. “Hij zou het verschrikkelijk vinden om weg te moeten, ikzelf trouwens ook.” Ik kijk naar haar gezicht: wit weggetrokken, maar zo vastberaden en moedig als ik zelden bij iemand heb gezien.