PREMIUM
Viva hortensia: deze tuintopper is weer helemaal terug en zó verzorg je hem
Van wit tot lime, van roze tot dieppaars, hortensia’s zijn er in alle kleuren, soorten en maten. Eén ding hebben ze gemeen: ze bloeien uitbundig. Da’s dus elk jaar een feestje in de tuin.
De beste plek
Hortensia’s houden van vochtige en voedzame grond en staan het liefst in de halfschaduw. Hoe vochtiger de grond is, hoe meer zon de plant kan verdragen. Geef hortensia’s tijdens droge periodes voldoende water, anders gaan ze slap hangen.
Toverbal
De boerenhortensia die per seizoen wel 4x van kleur verandert heeft de naam ‘Magical’. Een andere soort die verkleurt tijdens het seizoen is pluimhortensia ‘Pinky Winky’. De witte bloempluimen kleuren langzaam donkerroze.
Plantperiode hortensia
Hortensia’s van kwekerijen kun je altijd planten, behalve als het vriest. De herfst is de beste tijd. De grond is dan nog warm, waardoor de plant goed kan wortelen. Dat zorgt voor een sterke start in het volgend seizoen.
Roze of blauw?
Roze bloemen van hortensia’s kleuren blauw als de bodem een zuurgraad heeft van maximaal 5,5. Verder moet de grond kalkarm zijn en voldoende ijzer of aluminium bevatten. Wil je graag blauwe bloemen? Gebruik bij de aanplant zure hortensia-grond en voeg in maart en augustus aluin (aluminiumsulfaat) toe. Geef bij droogte het liefst regenwater, want leidingwater bevat meer kalk. Ook koffieprut kan de grond iets zuurder maken. Goed om te weten: witte hortensiabloemen veranderen niet onder invloed van zure grond en niet alle roze hortensia’s verkleuren even sterk.
Snoeitips
Het snoeiadvies bij hortensia’s is eenvoudig: laat de snoeischaar liggen. Tenzij het echt nodig is, omdat de heester te groot wordt bijvoorbeeld.
- Boeren- en klimhortensia’s bloeien op oud hout. Drastisch snoeien betekent een seizoen geen bloei. Na de winter mogen de oude bloemen weggeknipt worden.
- Eens in de vier jaar mag de boerenhortensia wel een verjonging snoeibeurt ondergaan: knip de dikste, oude en kruisende takken weg plus een kwart van de takken met bloeiknoppen voor meer luchtigheid.
- Weetje: De nieuwe generatie boerenhortensia, Hydrangea macrophylla ‘Forever & Ever’ bloeit op nieuw hout en kan jaarlijks teruggesnoeid worden.
- Pluimhortensia’s reageren goed op drastische snoei, tot 15 cm boven de grond. Net als de Annabelle bloeien ze op nieuw hout. De bloemen worden na een snoeibeurt een stuk groter. Sterker nog, de bloembollen van de Annabelle zullen te groot en zwaar worden en omvallen. Tip: knip de oude takken af op een lengte van 60 cm, zo ondersteunen ze de nieuwe, bloeiende stelen.
Welke soort?
∞ Boerenhortensia (Hydrangea macrophylla)
Deze hortensia bloeit met zowel bolvormige bloemen als schermbloemen. De kleur is afhankelijke van de zuurgraad van de bodem.
∞ Fluweelhortensia (Hydrangea sargentiana)
Heeft fluwelig, zacht behaard blad en vlakke bloemschermen met een randje sierlijke bloemen in wit, lila, paars en mauve. Doet het goed in de schaduw.
∞ Pluimhortensia (Hydrangea paniculata)
Een snelgroeiende en uitbundig bloeiende heester met witte, crèmekleurige bloempluimen, verkleurend van wit naar roze of wijnrood. De vorm varieert van bol tot spits, van compact tot open.
∞ Berghortensia (Hydrangea serrata)
De Japanse berghortensia bloeit met schermbloemen en past door het wat lossere uiterlijk mooi in een natuurlijke tuin. Leuk weetje: Hydrangea serrata ‘oamacha’ is de enige hortensia met bladeren die geschikt zijn om thee van te zetten.
∞ Eikenbladhortensia (Hydrangea quercifolia)
Valt niet alleen op door de mooie bloempluimen, ook de vorm van het blad doet denken aan eikenbladeren. Verkleurt prachtig in de herfst.
∞ Sneeuwbal- of boomhortensia (Hydrangea arborescens ‘Annabelle’)
Heeft grote, witte bloemhoofden. Omdat de stelen vaak bezwijken onder de zware bollen, kiezen liefhebbers voor de ‘Strong Annabelle’ of ‘Little Lime’ en ‘Limelight’.
∞ Klimhortensia (Hydrangea petiolaris)
Deze hortensia is een zelfhechtende klimplant die een muur of schutting op het noorden opfleurt met witte bloemen. Liever roze bloemen? Kies dan voor de pluimklimhortensia Schizophragma hydrangeoides ‘Roseum’.
Wat zijn cultivars?
Cultivars zijn verschillende variëteiten van één soort. Wil je weten wat je na aankoop te wachten staat? Ga dan eerst eens in de bloeitijd naar een kwekerij, het liefst met een voorbeeldtuin, waar je de heester in volgroeide vorm kunt bekijken.
Allemaal bloemen
De bloemen van verschillende soorten hortensia’s kunnen enorm van elkaar verschillen in vorm en grootte. De bolvormige bloemen worden ook wel ‘mopheads’ genoemd en de schermbloemen ‘lace caps’ omdat ze wel iets weg hebben van kanten mutsjes. De bloemen van pluimhortensia’s zijn kegelvormig en spitser. Sommige zien er heel compact uit, andere hebben een meer fluffy uiterlijk.
Weetje: hortensiabloemen bestaan eigenlijk uit talloze kleinere bloemetjes, die zich onderscheiden in steriele randbloemen en fertiele bloemen. De fertiele bloemen zijn de vruchtbare bloemen met stampers en meeldraden. Ze produceren nectar voor insecten en kunnen zaad vormen. De steriele randbloemen zijn onvruchtbaar, maar lokken wel insecten.
De beste plek
Hortensia’s houden van vochtige en voedzame grond en staan het liefst in de halfschaduw. Hoe vochtiger de grond is, hoe meer zon de plant kan verdragen. Geef hortensia’s tijdens droge periodes voldoende water, anders gaan ze slap hangen.
3 vragen aan
Cor van Gelderen van kwekerij Esveld in Boskoop
1. Zijn hortensia’s wel ‘future proof’ nu de zomers steeds droger worden?
“Hydrangea paniculata, de pluimhortensia, verdraagt droogte het best. Binnen deze soort geldt: hoe groter en voller de bloem, hoe eerder de hortensia last heeft van hitte- en droogtestress.”
2. Welke planten combineren goed met boerenhortensia’s?
“Ik gebruik van de macrophylla’s meestal de schermbloemige, maar als ik een bolbloemige gebruik, is het vaak een cultivar in een lichte kleur zoals ‘Trebah Silver’ of een mooi verkleurende uit de Magical-serie. Om het luchtiger te maken combineer ze met hoog siergras, zoals Panicum of Miscanthus.”
3. Van welk soort verwacht je veel in de toekomst?
“Ik ben erg enthousiast over de eikenbladhortensia. Er komen wat nieuwe Amerikaanse selecties aan, zoals ‘Gatsby Star’ en ‘Gatsby Pink’, maar ook de ‘Ruby Slippers’ vind ik erg mooi. Die zijn hier gewoon verkrijgbaar en ze passen goed in een meer natuurlijke tuin.”
Voor de kleine tuin
∞ Hydrangea macrophylla ‘Tovelit’ is een compacte boerenhortensia die niet hoger wordt dan 80 centimeter. Bloeit rijk met licht afgeplatte, ronde bloemhoofden in roze tot violetblauw.
∞ Hydrangea involucrata heeft fluwelige bladeren, de bloemkleur is lila met witte randbloemen. Deze hortensia wordt niet hoger dan 1 meter en is goed winterhard.
∞ Hydrangea serrata ‘Blue Billow’ is een compacte berghortensia met vlakke, blauwe bloemschermen. Heeft een mooie herfstverkleuring van het blad.
De mooiste en sterkste planten haal je bij:
∞ Plantentuin Esveld in Boskoop, esveld.nl
∞ Hortensia Kwekerij Andriesia in Zoelen, andriesia.nl
∞ Hortensia Bertha’s Hof in Valburg, hortensianederland.nl
∞ Visser Plant in Lippenhuizen, visserplant.nl
Kijk mee op Libelle TV
Boer Tom laat zien hoe je de hortensia snoeit en hoe je de plant elk jaar een beetje verjongt, zodat-ie goed blijft bloeien.
Fotografie: GAP Photos, Stocksy
